A survey of natural resources of vascular plants in recreation areas „Rów Murckowski” Katowice-Murcki, „Stawy Błotne” – Tychy-Czułów and „Jezioro Łysina” – Bieruń, with special attention to medicinal plants
More details
Hide details
1
Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu SUM w Katowicach
2
Apteka ogólnodostępna „ Na Bielskiej” w Pszczynie; doktorant w Katedrze i Zakładzie Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego w Sosnowcu SUM w Katowicach
Corresponding author
Krzysztof Jędrzejko
Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego
z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu SUM w Katowicach
Ann. Acad. Med. Siles. 2009;63:53-66
ABSTRACT
Introduction:
The study areas: three recreation centres – Jezioro Łysina, Stare Błotne and Rów Murckowski have undergone extensive change as a result of intense long-term activity of the mining (mainly coal mining) industry. The paper presents an overview of the three recreation centres mentioned, including their geographical location, administrative data, historical information, environmental characteristics and up-to-date plant distribution and the characteristics of the vegetation of the study areas situated in the centre of Górnośląski Okręg Przemysłowy (GOP – Upper Silesian
Industry Area)
Material and Methods:
The paper includes a list of species based on studies of vegetation carried out in vegetation seasons 2005 and 2006 in the study areas and on literature studies concerning environmental characteristics of the study area and the studies of vascular flora to date. A multi-aspect statistical analysis concerning the vascular flora has been carried out and the results have been presented in the form of histograms.
Results:
In the study areas the occurrence of 406 vascular plant species Tracheophyta has been confirmed, among which 338 species have medicinal properties and 142 are used in homeopathy. 11 species are protected by law (4 strictly and 7 partly protected).
Conclusions:
The vegetation of the study areas abounds in various species, with a considerable percentage of medicinal plants. Semi-natural habitats modified by industrial activity within the studied recreation centres in the centre of Górnośląski Okręg Przemysłowy are also crucial for the protection of the precious species (gene resources), including a numerous group of medicinal plants and plants protected by law.
REFERENCES (19)
1.
Drobnik J. Przegląd zagadnień z dziedziny oceny i ochrony naturalnych zasobów roślin leczniczych w Polsce. Ann. Acad. Med. Siles. 2004; 58: 1-6.
2.
Jędrzejko K. Ocena zasobów fl ory leczniczej w szacie roślinnej kompleksu urbanistyczno - przemysłowego Łazisk w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Ann. Acad. Med. Siles. 1985; 10-11: 189- 208.
3.
Kondracki J. Geografi a Polski – mezoregiony fizyczno-geograficzne. Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
4.
Buszman B., Parusel J., Świerad J. Przyrodnicza wartość leśnych stawów w Tychach- Czułowie przeznaczonych na zwałowisko odpadów kopalni węgla kamiennego [W:] Kształtowanie środowiska geografi cznego i ochrona przyrody na obszarach uprzemysłowionych i zurbanizowanych. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Wydział Nauki o Ziemi UŚ, Katowice-Sosnowiec 1993: 9-15.
5.
Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.) Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków 2001.
6.
Jędrzejko K., Klama H., Żarnowiec J. Zarys wiedzy o roślinach leczniczych. Redakcja naukowa Krzysztof Jędrzejko. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice 1997.
7.
Mirek Z , Piękoś-Mirkowa H., Zając A.., Zając M.: Flowering Plants and Pteridophytes of Poland, a checklist – Krytyczna lista roślin naczyniowych polski. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków 2002.
8.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz. U. 2004 nr 168 poz. 1764.
9.
Bernacki L., Nowak T., Urbisz A., Tokarska- Guzik B. Rośliny chronione, zagrożone i rzadkie we fl orze województwa śląskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice Acta Biol. Siles. 2000; 35: 78- 107.
10.
Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1976.
11.
Farmakopea Polska. Wydanie IV. tom II. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1970.
12.
Farmakopea Polska. Wydanie V. t. V. Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa 1999.
13.
Farmakopea Polska. Wydanie VI, Warszawa 2002.
14.
Jędrzejko K. Medicinal plants and herbal materials in use in Poland: a check list. Wykaz roślin i surowców leczniczych stosowanych w Polsce. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice 2001.
15.
Demarque D., Jouanny J., Pointevin B., Saint-Jean Y. Homeopatyczna materia medica. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
16.
Broda B., Mowszowicz J. Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.
17.
Kohlmunzer S. Farmakognozja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000: 670.
18.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz. U. 2004 nr 168 poz. 1764.
19.
Rutkowski L. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski Niżowej. Wydawnictwo Naukowe PAN, Warszawa 2004.