Ocena zasobów gatunkowych flory naczyniowej obszarów rekreacyjno-wypoczynkowych „Rów Murckowski” – Katowice-Murcki, „Stawy Błotne” – Tychy-Czułów i „Jezioro Łysina” – Bieruń, ze szczególnym uwzględnieniem udziału roślin leczniczych
 
Więcej
Ukryj
1
Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu SUM w Katowicach
 
2
Apteka ogólnodostępna „ Na Bielskiej” w Pszczynie; doktorant w Katedrze i Zakładzie Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego w Sosnowcu SUM w Katowicach
 
 
Autor do korespondencji
Krzysztof Jędrzejko
Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu SUM w Katowicach
 
 
Ann. Acad. Med. Siles. 2009;63:53-66
 
STRESZCZENIE
Wstęp:
Badane tereny: trzech ośrodków rekreacyjno-wypoczynkowych - „Jezioro Łysina”, „Stawy Błotne” i „Rów Murckowski” uległy znacznemu przekształceniu w efekcie wieloletniej, intensywnej działalności przemysłu wydobywczego, zwłaszcza górnictwa węglowego. W artykule przedstawiono ogólną charakterystykę trzech badanych ośrodków rekreacyjnowypoczynkowych, która obejmuje ich lokalizację fizyczno-geograficzną i administracyjną, rys historyczny, walory ogólnoprzyrodnicze oraz obraz aktualnych stosunków fl orystycznych i charakterystykę specyfi ki szaty roślinnej na badanych stanowiskach, położonych w centralnych rejonach Górnośląskiego Okregu Przemysłowego(GOP).

Materiał i metody:
Praca zawiera wykaz gatunków roślin, który jest wynikiem badań florystycznych przeprowadzonych w sezonach wegetacyjnych w 2005 i 2006 roku na omawianych terenach rekreacyjnych oraz studiów literaturowych, dotyczących ogólno przyrodniczej charakterystyki tych terenów oraz dotychczasowego stanu zbadania gatunków flory naczyniowej. Przeprowadzono wieloaspektową analizę statystyczną danych, które dotyczą opisanej flory naczyniowej oraz uzyskanych wyników liczbowych, które przedstawiono w postaci histogramów.

Wyniki:
Na badanych obszarach stwierdzono występowanie 406 gatunków roślin naczyniowych Tracheophyta, w tym 338 gatunków wykazujących właściwości lecznicze i 142 stosowane w homeopatii. Wśród nich jest 11 gatunków objętych ochroną prawną, z czego 4 podlegają ochronie ścisłej, a 7 - częściowej.

Wnioski:
Flora badanych terenów odznacza się znacznym bogactwem gatunkowym oraz licznym udziałem liczbowym roślin leczniczych. Tereny półnaturalne wchodzące w skład badanych obszarów rekreacyjno-wypoczynkowych, w rejonach centralnych Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego -zmienione przez działalność gospodarczą, stanowią również ważną ostoję dla ochrony cennych zasobów gatunkowych /genowych / roślin, w tym bardzo licznej grupy leczniczych oraz chronionych.

ISSN 0208-5607
 
REFERENCJE (19)
1.
Drobnik J. Przegląd zagadnień z dziedziny oceny i ochrony naturalnych zasobów roślin leczniczych w Polsce. Ann. Acad. Med. Siles. 2004; 58: 1-6.
 
2.
Jędrzejko K. Ocena zasobów fl ory leczniczej w szacie roślinnej kompleksu urbanistyczno - przemysłowego Łazisk w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Ann. Acad. Med. Siles. 1985; 10-11: 189- 208.
 
3.
Kondracki J. Geografi a Polski – mezoregiony fizyczno-geograficzne. Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
 
4.
Buszman B., Parusel J., Świerad J. Przyrodnicza wartość leśnych stawów w Tychach- Czułowie przeznaczonych na zwałowisko odpadów kopalni węgla kamiennego [W:] Kształtowanie środowiska geografi cznego i ochrona przyrody na obszarach uprzemysłowionych i zurbanizowanych. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Wydział Nauki o Ziemi UŚ, Katowice-Sosnowiec 1993: 9-15.
 
5.
Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.) Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków 2001.
 
6.
Jędrzejko K., Klama H., Żarnowiec J. Zarys wiedzy o roślinach leczniczych. Redakcja naukowa Krzysztof Jędrzejko. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice 1997.
 
7.
Mirek Z , Piękoś-Mirkowa H., Zając A.., Zając M.: Flowering Plants and Pteridophytes of Poland, a checklist – Krytyczna lista roślin naczyniowych polski. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków 2002.
 
8.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz. U. 2004 nr 168 poz. 1764.
 
9.
Bernacki L., Nowak T., Urbisz A., Tokarska- Guzik B. Rośliny chronione, zagrożone i rzadkie we fl orze województwa śląskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice Acta Biol. Siles. 2000; 35: 78- 107.
 
10.
Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1976.
 
11.
Farmakopea Polska. Wydanie IV. tom II. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1970.
 
12.
Farmakopea Polska. Wydanie V. t. V. Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa 1999.
 
13.
Farmakopea Polska. Wydanie VI, Warszawa 2002.
 
14.
Jędrzejko K. Medicinal plants and herbal materials in use in Poland: a check list. Wykaz roślin i surowców leczniczych stosowanych w Polsce. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice 2001.
 
15.
Demarque D., Jouanny J., Pointevin B., Saint-Jean Y. Homeopatyczna materia medica. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
 
16.
Broda B., Mowszowicz J. Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.
 
17.
Kohlmunzer S. Farmakognozja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000: 670.
 
18.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz. U. 2004 nr 168 poz. 1764.
 
19.
Rutkowski L. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski Niżowej. Wydawnictwo Naukowe PAN, Warszawa 2004.
 
eISSN:1734-025X
Journals System - logo
Scroll to top