Analiza wybranych uwarunkowań poczucia zmęczenia u pacjentów z POChP
Więcej
Ukryj
1
Doctoral student, Department of Family Medicine and Community Nursing, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin
2
Department of Family Medicine and Community Nursing, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin
3
Graduate, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin
Autor do korespondencji
Anna Elżbieta Wiśniewska
Doctoral student, Department of Family Medicine and Community Nursing, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin, ul. Staszica 4–6 (Collegium Maximum), 20-081 Lublin
Ann. Acad. Med. Siles. 2019;73:274-282
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) polega na częściowo nieodwracalnym zwężeniu dróg oddechowych, które utrudnia przepływ powietrza przez płuca. Upośledzenie przepływu powietrza u chorych z POChP powoduje zmęczenie.
Materiał i metody:
Celem badawczym pracy było określenie poczucia zmęczenia u pacjentów z rozpoznaniem POChP na podstawie czynników socjodemograficznych oraz biomedycznych. Badania przeprowadzono w 2016 r. w grupie 120 pacjentów z POChP. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego z zastosowaniem skali Krótkiego Inwentarza Zmęczenia.
Wyniki:
Według skali Krótki Inwentarz Zmęczenia u 1,67% badanych występowało łagodne zmęczenie, natomiast umiarkowane u 98,33%. Analiza statystyczna wyników badań wskazuje, że nasilenie zmęczenia było istotne w grupie kobiet (p < 0,001), osób powyżej 60 lat i 50–60 lat (p < 0,001), u osób z nadwagą oraz niedowagą (p < 0,001), pacjentów z wykształceniem średnim i podstawowym (p < 0,001), mieszkających w mieście (p < 0,001), w domu jednorodzinnym lub bloku (p < 0,001), u osób palących (p < 0,001) lub palących biernie (p < 0,001), w grupie pracującej fizycznie (p < 0,001), chorujących od 3 do 5 lat (p < 0,001). Przyczyną występowania u chorych dolegliwości, takich jak kaszel lub duszność, nasilających zmęczenie były wysiłek fizyczny (61,67%), infekcje dróg oddechowych (58,33%), kontakt z czynnikami chemicznymi (55,83%), rzadko zaś stres (28,33%).
Wnioski:
W grupie pacjentów z POChP zmęczenie w większym nasileniu występuje w grupie wiekowej powyżej 60 lat, u kobiet, pacjentów z nadwagą oraz mieszkających w mieście. Na nasilenie poczucia zmęczenia wpływa czas trwania choroby i stopień jej zaawansowania, aktywność fizyczna oraz wykonywanie pracy fizycznej, a także palenie papierosów.
REFERENCJE (14)
1.
Żołedz J. Przyczyny zmęczenia w wysiłkach krótkotrwałych o mocy maksymalnej. W: Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. Red. J. Górski. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2001: 466–469.
2.
Nazar K. Wysiłek fizyczny i adaptacja do środowiska naturalnego. W: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej. Red. A. Trzebski, W. Traczyk. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2001, s. 890–914.
3.
Nici L., ZuWallack R. They can’t bury you while you’re still moving. A review of the European Respiratory Society statement on physical activity in chronic obstructive pulmonary disease. Pol. Arch. Wewn. 2015; 125(10): 771–778.
4.
Grochans E., Bąk A., Reczyńska A., Jurczak A., Szkup-Jabłońska M., Brzostek B. Ocena jakości życia chorych z przewlekłymi chorobami układu oddechowego. Probl. Hig. Epidemiol. 2012; 93(3): 542–545.
5.
Socha B., Kutnohorská J., Zielińska M., Kowalik J., Kopański Z., Skura-Madziała A., Tabak J. The quality of life depending on the patient’s conditio. J. Publ. Health. Nurs. Med. Rescue. 2011; 2: 6–8.
6.
Soldatos C.R., Dikeos D.G., Paparrigopoulos T.J. The diagnostic validity of the Athens Insomnia Scale. J. Psychosom. Res. 2003; 55(3): 263–267, doi: 10.1016/s0022-3999(02)00604-9.
7.
Buysse D.J., Ancoli-Israel S., Edinger J.D., Lichstein K.L., Morin CM. Recommendations for a standard research assessment of insomnia. Sleep. 2006; 29(9): 1155–1173, doi: 10.1093/sleep/29.9.1155.
8.
Rysiak E., Osińska M., Kazberuk A. Rehabilitacja oddechowa w POChP. Farm. Współcz. 2017; 10(2): 115–120.
9.
Wong C.J., Goodridge D., Marciniuk D.D., Rennie D. Fatigue in patients with COPD participating in a pulmonary rehabilitation program. Int. J. Chron. Obstruct. Pulmon. Dis. 2010; 5: 319–326, doi: 10.2147/COPD.S12321.
10.
Chazan R. Nowe możliwości terapeutyczne w POChP. Pneumonol. Alergol. Pol. 2013; 81(2): 154–161.
11.
Olek D., Uchmanowicz I., Chudziak A., Jankowska-Polańska B. Wpływ akceptacji choroby na jakość życia chorych w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc. Probl. Pielęg. 2014; 22(4): 471–476.
12.
Antoniu S.A., Petrescu E., Stanescu R., Anisie E., Boiculese L. Impact of fatigue in patients with chronic obstructive pulmonary disease: results from an exploratory study. Ther. Adv. Respir. Dis. 2016; 10(1): 26–33, doi: 10.1177/1753465815617707.
13.
Theander K., Unosson M. Fatigue in patients with chronic obstructive pulmonary disease. J. Adv. Nurs. 2004; 45(2): 172–177, doi: 10.1046/j.1365-2648.2003.02878.x.
14.
Baghai-Ravary R., Quint J.K., Goldring J.J., Hurst J.R., Donaldson G.C., Wedzicha J.A. Determinants and impact of fatigue in patients with chronić obstructive pulmonary disease. Respir. Med. 2009; 103(2): 216–223, doi: 10.1016/j.rmed.2008.09.022.