Dla autorów

Regulamin publikowania prac

Annales Academiae Medicae Silesiensis (nazywane dalej AAMS) jest oficjalnym czasopismem Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach o interdyscyplinarnym charakterze, obejmującym wszystkie dyscypliny należące do dziedziny nauk medycznych i nauk o zdrowiu. Na łamach AAMS publikowane są recenzowane prace badawcze (doświadczalne i kliniczne), artykuły poglądowe, opisy przypadków, krótkie doniesienia oraz streszczenia prac z kongresów i konferencji o tematyce medycznej. Artykuły podejmują problematykę z zakresu medycyny i farmacji, opieki zdrowotnej, rehabilitacji i aktywności sportowej, dietetyki i ogólnie rozumianego żywienia, zdrowia publicznego oraz zarządzania ryzykiem zdrowotnym. Obejmują również zagadnienia z pogranicza nauk medycznych i inżynieryjnych czy wykorzystania nowych technologii.
AAMS ukazuje się nieprzerwanie od 1978 roku.

Redakcja przyjmuje wyłącznie artykuły w języku angielskim. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się dołączenie do artykułu polskiej wersji językowej.

Od 2013 roku wersją pierwotną (referencyjną) czasopisma jest wydanie elektroniczne dostępne pod adresem www.annales.sum.edu.pl. Począwszy od roku 2015 artykuły zamieszczane są na stronie w ramach rocznika, bez podziału na odrębne numery.

Dostęp do artykułów jest bezpłatny i nie wymaga logowania.

I. UWAGI OGÓLNE
1. Redakcja AAMS przestrzega zasad zawartych w Deklaracji Helsińskiej Światowego Stowarzyszenia Lekarzy – Etyczne zasady prowadzenia badań medycznych z udziałem ludzi z 1964 r. i oczekuje, że badania dotyczące ludzi zostały przeprowadzone zgodnie z tymi zasadami. W przypadku badań z wykorzystaniem modeli zwierzęcych redakcja oczekuje przestrzegania zasad zawartych w lnterdisciplinary Principles and Guidelines for the Use of Animals in Research, Testing and Education, wydanych przez New York Academy of Sciences’ Ad Hoc Committee on Animal Research. Wszystkie prace odnoszące się do ludzi lub zwierząt muszą być zaakceptowane przez odpowiednią lokalną komisję etyczną, co należy zaznaczyć w tekście pracy. Wszystkie prace przesyłane do AAMS poddawane są weryfikacji przez system antyplagiatowy.
2. W celu przeciwdziałania nieetycznym praktykom publikacyjnym redakcja AAMS w razie wykrycia nierzetelności naukowej postępuje zgodnie z procedurami Committee on Publication Ethics (COPE) (polskie tłumaczenie wytycznych COPE autorstwa Ewy Rozkosz i Sylwii Ufnalskiej).
3. Każdy autor przed przesłaniem pracy do redakcji powinien zapoznać się z Kodeksem etyki wydawniczej dostępnym na stronie internetowej czasopisma.
4. Podczas przesyłania pracy autor korespondencyjny zostanie poproszony o wskazanie trzech recenzentów (imię i nazwisko, afiliacja, adres e-mail), zgodnie z wytycznymi:
– recenzent powinien być samodzielnym pracownikiem nauki i reprezentować dziedzinę zgodną z tematyką publikacji,
– recenzent nie może być zatrudniony w tym samym ośrodku, w którym afiliowany jest autor/autorzy publikacji,
– należy wskazać przynajmniej jednego recenzenta z afiliacją zagraniczną, inną niż narodowość autora/autorów publikacji.
Ostateczna decyzja co do wyboru recenzentów należy do redakcji.
5. W związku z obecnymi standardami publikacji redakcja AAMS zaleca autorom posługiwanie się unikalnym identyfikatorem ORCID i zamieszczanie go obok swojego nazwiska w pracach wysyłanych do AAMS.
6. Wydawca nie pobiera opłat za żaden etap procesu wydawniczego.

II. ZASADY RECENZOWANIA PRAC
1. Nadesłane prace są oceniane pod względem takich wartości, jak nowatorskie przedstawienie tematu, znaczenie dla dalszego rozwoju badań naukowych oraz dla postępowania klinicznego.
2. Prace rejestrowane w systemie obsługi recenzenckiej czasopisma AAMS przesyłane są automatycznie do systemu antyplagiatowego użytkowanego przez Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (plagiat.pl). Wynik postępowania weryfikacyjnego w postaci raportu oceny dołączany jest w formie elektronicznej do pracy i dostępny dla recenzenta/recenzentów oraz redaktora naczelnego czasopisma. W wypadku wykrycia przez system plagiatu ostateczna decyzja o dopuszczeniu lub odrzuceniu pracy należy do osób recenzujących.
3. Prace wstępnie ocenia redakcja AAMS (editorial review):
a) prace niespełniające podstawowych warunków publikacji są odrzucane;
b) prace niekompletne lub przygotowane w stylu niezgodnym z zasadami podanymi w pkt VIII redakcja odsyła autorom bez oceny merytorycznej;
c) pozostałe prace zostają zarejestrowane, a następnie przekazane do oceny dwóch niezależnych, niejawnych recenzentów pochodzących spoza ośrodka, w którym praca powstała; recenzenci i autorzy nie znają swoich tożsamości (double-blind peer review).
4. Decyzję o zakwalifikowaniu pracy do publikacji redakcja przesyła do autora odpowiedzialnego za korespondencję drogą elektroniczną (e-mail) wraz z podaniem numeru referencyjnego, który powinien być używany w trakcie dalszych kontaktów z wydawcą.
5. Akceptacja pracy do publikacji odbywa się na podstawie pozytywnych opinii recenzentów.
6. Recenzenci wydają swoją opinię na podstawie szczegółowej oceny pracy na tle innych prac opublikowanych na dany temat, z uwzględnieniem następujących kryteriów:
a) oryginalność pracy,
b) znaczenie uzyskanych wyników,
c) metodyka i jakość danych,
d) sposób przedstawienia wyników,
e) jakość dyskusji,
f) dobór piśmiennictwa.
Recenzenci wydają również opinię, czy praca spełnia wymogi etyczne.
Wnioski zawierają informację, czy pracę można zaakceptować do publikacji bez zmian/zaakceptować po uwzględnieniu poprawek sugerowanych przez recenzenta/ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i ponownej recenzji, czy też należy ją odrzucić.
W końcowym etapie recenzenci przekazują poufne uwagi do redakcji, a także ogólne oraz szczegółowe (opcjonalnie) uwagi do autorów.
Recenzenci mają możliwość przesłania – w formie załącznika – treści pracy z naniesionymi poprawkami.
7. W razie sprzecznych opinii, tj. gdy jedna recenzja jest pozytywna, druga negatywna, praca przesyłana jest do opinii trzeciego recenzenta.
8. Jeśli obie recenzje są pozytywne, jednak akceptacja pracy uzależniona jest od wprowadzenia sugerowanych przez recenzenta (lub obu recenzentów) poprawek, praca jest odsyłana do autora z prośbą poprawę.
9. W wypadku gdy obie recenzje są pozytywne, ale suma przyznanych w jednej z nich punktów jest mniejsza niż 18 (przy maksymalnej liczbie punktów wynoszącej 36), redaktor naczelny może – po uzasadnieniu – podjąć decyzję o odrzuceniu pracy.
10. Autor zapoznaje się z recenzją, jednak bez możliwości uzyskania informacji o osobie recenzenta.
11. Autor ma obowiązek sformułowania pisemnej odpowiedzi na recenzję (z opisem wprowadzonych zmian) i przekazania jej wraz z tekstem poprawionej pracy w ustalonym terminie.
12. Jeżeli autor odmówi wprowadzenia zalecanych zmian, redaktor naczelny może podjąć decyzję o odrzuceniu pracy.
13. Po odesłaniu przez autora poprawionej wersji pracy ostateczna decyzja o zakwalifikowaniu do publikacji należy do redaktora naczelnego.
14. Redakcja zobowiązuje się do publikacji raz w roku na łamach AAMS listy wszystkich recenzentów danego rocznika czasopisma.

III. KONFLIKT INTERESÓW
1. Jednocześnie ze złożeniem pracy autorzy prac badawczych są zobowiązani do ujawnienia wszelkich zobowiązań finansowych, jeżeli takie istnieją, pomiędzy autorami i firmą, której produkt ma istotne znaczenie w nadesłanej pracy, lub firmą konkurencyjną. Informacje te nie będą ujawniane recenzentom i nie wpłyną na decyzję o publikacji. Po akceptacji pracy redakcja ustali z autorami formę, w jakiej informacje o źródłach finansowania powinny zostać udostępnione czytelnikom. Każda dotacja badań czy też dostarczenie reagentów lub narzędzi analitycznych powinny być wskazane w „Podziękowaniach”.
2. Poza wskazaniem ewentualnych źródeł finansowania autorzy są również zobowiązani do ujawnienia informacji o jakimkolwiek wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów w powstanie pracy.
3. W związku z tym, że prace przeglądowe i komentarze redakcyjne polegają na wyborze i interpretacji danych z dostępnego piśmiennictwa, redakcja AAMS oczekuje, iż autorzy tego typu opracowań będą wolni od finansowych związków z firmami, których produkty są przedmiotem pracy (lub z firmami konkurencyjnymi).
4. Wymaga się, by recenzenci, członkowie redakcji, zastępcy redaktora naczelnego ujawnili w liście do redaktora naczelnego wszelkie zobowiązania i okoliczności mogące wpłynąć niekorzystnie na proces wydawniczy pracy podlegającej recenzji. List ten powinien zawierać oświadczenie o jakichkolwiek powiązaniach finansowych (o ile takie istnieją), np. z firmą produkującą lek będący przedmiotem pracy.

IV. ROZSTRZYGANIE SPORÓW
Ewentualne spory z wydawcą czasopisma dotyczące publikacji będą rozstrzygane przez sąd właściwy dla siedziby wydawcy. Stosunki prawne łączące wydawcę czasopisma i autora podlegają prawu polskiemu i obowiązującym Polskę konwencjom międzynarodowym.

V. POZWOLENIE NA PUBLIKACJĘ
Materiały wcześniej publikowane i chronione prawem autorskim, w tym materiały ilustracyjne (tabele, ryciny, fotografie, rysunki itp.), należy zaopatrzyć w pisemną zgodę – zarówno od poprzedniego wydawcy, jak i autorów oryginalnej pracy – na ponowną publikację. Ewentualne koszty z tym związane ponoszą autorzy. Jeżeli informacje zawarte w opisie przypadku, na ilustracji lub w tekście pracy oryginalnej pozwalają na identyfikację osób, należy dostarczyć ich pisemną zgodę na publikację wizerunku.

VI. POLITYKA PRAWNO-ARCHIWIZACYJNA
1. Przesyłając pracę wraz z ilustracjami i tabelami, autor/współautor oświadcza, że nadesłana praca nie była uprzednio publikowana ani nie została złożona do redakcji innego czasopisma (z wyłączeniem streszczeń nieprzekraczających 400 słów) oraz że przysługuje mu pełnia praw autorskich majątkowych i osobistych do utworu (pracy), rozporządza tymi prawami i w tym zakresie zwalnia wydawcę z odpowiedzialności za wady prawne utworu wobec osób trzecich.
2. Czasopismo AAMS wydawane jest w systemie Open Access, a artykuły (finalna wersja pracy po recenzji oraz korektach redakcyjnej i autorskiej) udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa, znanej również jako CC BY-SA 4.0 (Uchwała Nr 8/2020 Senackiej Komisji ds. Nauki z dnia 14 kwietnia 2020 r.). Licencja ta zezwala na darmowe kopiowanie, zmienianie, rozprowadzanie, przedstawianie artykułu w dowolnym celu, także komercyjnym, pod warunkiem oznaczenia autorstwa (tj. podania informacji o twórcy/twórcach albo innym niż twórca/twórcy licencjodawcy, tytułu artykułu, nazwy czasopisma, rocznika, numeru tomu, zakresu stron, identyfikatora DOI w formie linku, nazwy licencji, na jakiej artykuł jest udostępniany, oraz linku do pełnego tekstu licencji) i oznaczenia wykonanych modyfikacji (np.: Oryginał został przetłumaczony z języka polskiego na angielski lub Tłumaczenie zawiera zmiany w stosunku do oryginału), jeśli takie zostały wykonane, a przetwarzając lub tworząc na podstawie artykułu, należy udostępniać swoje dzieło na tej samej licencji co oryginał.
3. Przesyłając pracę wraz z ilustracjami i tabelami, autor/współautor dołącza podpisany przez siebie List przewodni (Oświadczenie autora/współautora), zgadzając się na warunki publikacji w AAMS, w tym na udzielenie wydawcy nieodpłatnej i niewyłącznej licencji CC BY-SA 4.0 (dostępnej pod adresem https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl lub innej wersji językowej tej licencji, lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons). Autor zachowuje prawa autorskie.
4. Do samodzielnego udostępniania/archiwizowania prac, a także metadanych w dowolnych repozytoriach oraz bazach danych indeksujących czasopisma wydawca zaleca autorom posługiwanie się wersją opublikowaną na stronie AAMS (finalna wersja pracy po recenzji oraz korektach redakcyjnej i autorskiej). Przy udostępnianiu/archiwizowaniu pre-printów (wersja autorska przed recenzją) oraz post-printów (wersja autorska po recenzji, przed redakcją wydawniczą) obowiązuje podanie następujących informacji: a) pre-print – np. „Niniejsza praca została przesłana do redakcji Annales Academiae Medicae Silesiensis (annales.sum.edu.pl) i oczekuje na recenzję”; po opublikowaniu na stronie czasopisma wersji finalnej należy o tym doinformować – np. „Ostateczna wersja pracy jest dostępna na stronie … [należy podać link do pracy] na licencji … [wpisać nazwę licencji]”; b) post-print – np. „Niniejsza praca jest wersją autorską poprawioną zgodnie z uwagami recenzenta, zakwalifikowaną do publikacji w czasopiśmie Annales Academiae Medicae Silesiensis (annales.sum.edu.pl)”; po opublikowaniu na stronie czasopisma wersji finalnej należy o tym doinformować – np. „Ostateczna wersja pracy jest dostępna na stronie … [należy podać link do pracy] na licencji … [wpisać nazwę licencji]”.
5. Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją ani też nie otrzymują za to wynagrodzenia.

VII. ZASTRZEŻENIE
Redakcja oraz wydawca dokładają wszelkich starań, by treści publikowane w AAMS były wiarygodne i dokładne. Opinie wyrażane na łamach czasopisma są jednak publikowane na wyłączną odpowiedzialność autorów. W związku z tym ani redakcja, ani wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za konsekwencje wykorzystania jakichkolwiek nieścisłych informacji. Dawki leków i inne wartości liczbowe są sprawdzane z należytą starannością, jednak wszelkie schematy leczenia opisywane w AAMS powinny być stosowane zgodnie z informacjami o leku publikowanymi przez producenta.

VIII. PRZYGOTOWANIE PRACY
Praca powinna być przygotowana w formacie A4, z wykorzystaniem powszechnie używanych edytorów tekstu (Word, Open Office etc.). Zaleca się stosowanie standardowych fontów o rozmiarze 12 pkt, marginesy 2,5 cm, interlinia 1,5.

Układ pracy:
1) strona tytułowa,
2) streszczenie w języku polskim, słowa kluczowe w języku polskim (3–10 oddzielone przecinkami),
3) streszczenie w języku angielskim, słowa kluczowe w języku angielskim (3–10 oddzielone przecinkami),
4) tekst pracy z wklejonymi w odpowiednich miejscach tabelami i rycinami,
5) ewentualne podziękowania lub informacje o grantach lub źródłach finansowania pracy,
6) wkład poszczególnych autorów w powstanie pracy,
7) piśmiennictwo.

Kolejne strony należy ponumerować, zaczynając od strony tytułowej. Skróty, wraz z rozwinięciem, należy podać w nawiasie za skracanym określeniem przy pierwszym jego wystąpieniu w tekście. Należy unikać skrótów nieakceptowanych przez międzynarodowe grupy ekspertów.

Prace powinny mieć następującą strukturę:

Strona tytułowa. Powinna zawierać w kolejności od góry:
1) pełne imiona i nazwiska wszystkich autorów*,
2) nazwę (nazwy) instytucji, z której pochodzi praca,
3) pełny tytuł pracy (polski i angielski),
4) tytuł skrócony (polski i angielski; maksimum 40 znaków łącznie z odstępami),
5) adres do korespondencji zawierający tytuł naukowy, imię i nazwisko, nazwę instytucji, adres (miasto, ulica), numer telefonu, faksu i adres e-mail (najlepiej służbowy) autora odpowiedzialnego za korespondencję z redakcją.

* UWAGA: W przypadku gdy pracę współtworzyło kilku autorów (dotyczy to wszystkich rodzajów prac, tj. o charakterze poglądowym, oryginalnym, opisu przypadku) należy ujawnić wkład poszczególnych autorów w jej powstanie (podając informacje, kto jest autorem koncepcji, założeń, zastosowanej metody, przeprowadzonych badań, analizy danych, kto napisał pracę etc.).
Wszelkie przypadki nierzetelności naukowej, w tym zjawiska ghostwriting i guest authorship będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.). Ze zjawiskiem typu ghostwriting mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie pracy, ale nie został ujawniony jako jeden z autorów lub w postaci zamieszczonego podziękowania w treści pracy. Guest authorship obrazuje sytuację, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest autorem/współautorem pracy.
Redakcja zobowiązana jest do dokumentacji wszelkich przejawów nierzetelności naukowej, zwłaszcza dotyczących łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce.

Streszczenie (w języku polskim i angielskim). Nie powinno zawierać więcej niż 250 słów. W streszczeniu pracy oryginalnej należy wyodrębnić cztery akapity zatytułowane: Wstęp, Materiał i metody, Wyniki, Wnioski. Editorial System umożliwia również dołączenie do pracy streszczenia graficznego; jest to sekcja opcjonalna.

Słowa kluczowe (w języku polskim i angielskim). Pod streszczeniem (odpowiednio w języku polskim i angielskim) należy umieścić od 3 do 10 słów lub wyrażeń kluczowych, w miarę możliwości zgodnych z Medical Subject Headings Index Medicus (MeSH).

Tekst. Prace oryginalne należy podzielić na następujące części: Wstęp, Materiał i metody, Wyniki, Dyskusja, Wnioski. Prace poglądowe mogą być podzielone w inny sposób. Nie należy przekraczać zalecanych objętości prac: praca oryginalna – 3000 słów, poglądowa – 6000 słów, opis przypadku – 2000 słów, list – 1000 słów. Przedstawione limity nie obejmują streszczenia, tabel, piśmiennictwa. We właściwych miejscach tekstu pracy należy wkleić tabele i ryciny.
Użyte metody statystyczne należy opisać na tyle szczegółowo, aby czytelnik mający dostęp do danych źródłowych i posiadający wiedzę statystyczną był w stanie zweryfikować przedstawione wyniki. Wszędzie, gdzie to możliwe, należy stosować opis ilościowy wraz z odpowiednimi miarami błędu lub niepewności (np. przedziały ufności). Należy unikać opierania się wyłącznie na poziomie prawdopodobieństwa (p-value) obliczanym podczas testowania hipotez statystycznych, który pomija istotne informacje dotyczące wielkości obserwowanego efektu.

Piśmiennictwo. Pozycje piśmiennictwa powinny być ponumerowane zgodnie z kolejnością cytowania w tekście (system vancouverski).

Czasopisma. W wypadku cytowanych czasopism należy podać: kolejny numer pozycji, nazwiska autorów i pierwsze litery imion (jeśli autorów jest nie więcej niż sześciu, należy wymienić wszystkich, jeśli siedmiu i więcej, należy podać sześciu pierwszych z dopiskiem „et al.”), tytuł pracy, tytuł czasopisma (skróty tytułów czasopism powinny być zgodne z Index Medicus), rok, tom i numer czasopisma (cyframi arabskimi), numer strony początkowej i końcowej, identyfikator DOI. Prosimy nie używać określeń: „w druku”, „w przygotowaniu”, „informacja ustna”, w uzasadnionych wypadkach można je zastosować w odpowiednim miejscu w tekście.
Przykład: Eliasson M., Jansson J., Nilsson P., Asplund K. Increased levels of tissue plasminogen activator antigen in essential hypertension. A population-based study in Sweden. J. Hypertens. 1997; 15(4): 349–356, doi: 10.1097/00004872-199715040-00005.

Książki. W wypadku cytowanych książek należy wymienić: kolejny numer pozycji, nazwiska autorów i pierwsze litery imion, tytuł, wydawcę, miejsce i rok wydania.
Przykład: Domagalska-Szopa A., Szopa A. Postępowanie usprawniające w mózgowym porażeniu dziecięcym. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. Katowice 2018.

Powołując się na treść rozdziału książki, należy podać: nazwisko autora rozdziału, inicjały imion, tytuł rozdziału, nazwisko autora (redaktora) książki, inicjały imion, tytuł książki, wydawcę, miejsce i rok wydania, przedział stron.
Przykład: Kubicek C.P., Karaffa L. Kwasy organiczne. In: Ratledge C., Kristiansen B. [ed.]. Podstawy biotechnologii. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2011, p. 249–265.

Strony internetowe. Opis ten powinien zawierać: nazwę autora tekstu, tytuł, nazwę witryny internetowej i rok ukazania się tekstu, adres witryny internetowej, datę dostępu.
Przykład: Dreisinger E. McKenzie Therapy Classifications. Spine-health, 2007 [online] http://www.spinehealth.com/wellness/exercise/mckenzie-therapy-classifications [accessed on 2 September 2019].

Tabele, ryciny, fotografie. Mogą być czarno-białe lub kolorowe, ponumerowane (tabele cyframi rzymskimi, ryciny cyframi arabskimi) oraz opisane w języku angielskim (jeśli praca przygotowana jest w dwóch wersjach językowych, również w języku polskim). Jakość bitmap nie powinna być niższa od 300 dpi przy 100% wielkości (wysokość i szerokość).

IX. WYSYŁANIE PRACY
Wysyłanie pracy odbywa się wyłącznie za pośrednictwem strony www.annales.sum.edu.pl (zakładka „Wyślij swój artykuł”), zgodnie z formularzem Editorial System.
Dopuszczalne formaty plików:
– dla tekstu: dowolna wersja edytora Microsoft Word (doc, docx), rich text format (rtf),
– dla rycin: pliki jpg, jpeg, gif, tif, tiff, bmp, png.

X. WYSYŁANIE LISTU PRZEWODNIEGO (OŚWIADCZENIA AUTORA/WSPÓŁAUTORA)
Wymagane dokumenty, tj. List przewodni (Oświadczenie autora/współautora), należy przesłać do redakcji w formie elektronicznej poprzez Editorial System, podpisane za pomocą bezpiecznego podpisu elektronicznego zgodnie z obowiązującymi przepisami (podpis zaufany) lub za pomocą certyfikatu (podpisu) niekwalifikowanego SUM; akceptowany jest również skan odręcznie podpisanego oświadczenia.

UWAGA: Jeśli pracę współtworzyło kilku autorów, List przewodni podpisuje każdy współautor oddzielnie.

Adres redakcji:
Redakcja „Annales Academiae Medicae Silesiensis”
Katedra i Zakład Propedeutyki Chorób Wewnętrznych
i Medycyny Ratunkowej
Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
41-902 Bytom, ul. Piekarska 18
tel. 32 397 65 27
e-mail: aams@sum.edu.pl