Rośliny źródłem leku laryngologicznego (część 2)
 
Więcej
Ukryj
1
Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu, SUM w Katowicach
 
 
Autor do korespondencji
Mariusz Kozłowski   

41-214 Sosnowiec; ul. Torfowa 16, tel. 506 090 114
 
 
Ann. Acad. Med. Siles. 2009;63:7-32
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W S T Ę P:
Artykuł jest kontynuacją opracowań dotyczących wykorzystania zasobów roślin leczniczych na świecie z możliwością ich wykorzystania jako źródła surowcowego do produkcji leków przydatnych w lecznictwie i profilaktyce schorzeń laryngologicznych.

WYNIKI:
Przedstawiono wykaz 226 gatunków roślin leczniczych stosowanych w laryngologii na świecie pod kątem ich właściwości farmakologicznych i cennych cech użytkowych. W ośmiu kolumnach przedstawiono: liczbę porządkową, nazwę gatunkową, formę życiową, zastosowanie w typach lecznictwa, związki czynne farmakologicznie zawarte w surowcach roślinnych, główne działania farmakologiczne, surowiec roślinny i inne cechy użytkowe.

W N I O S K I:
Wybrane gatunki w zdecydowanej większości należą do roślin wieloletnich. Często wykorzystywane są w tradycyjnej polskiej medycynie ludowej, naturalnej, homeopatycznej i weterynaryjnej. Nierzadko są to taksony farmakopealne i ujęte w Urzędowym spisie leków oraz indeksie roślin leczniczych świata. Spośród wielu aktywnych substancji chemicznych do najczęściej wymienionych należą: izoprenoidy, flawonoidy, węglowodany i związki pokrewne oraz fenole, alkaloidy i garbniki. Z działań farmakologicznych najczęściej wykorzystanych w laryngologii najliczniej reprezentowane są surowce wykazujące właściwości: antyseptyczne, przeciwzapalne, ściągające, rozkurczowe, wykrztuśne, przeciwbólowe i przeciwdrobnoustrojowe. Główne surowce lecznicze to: liść, ziele oraz olejki eteryczne. Do średnio licznych należą: korzeń, owoc i kwiat. Do rzadkich surowców zaliczono korę, nasiona oraz żywicę. W wykazie znajdują się gatunki posiadające wiele innych cech użytkowych jak: ozdobne, aromatyczne, przydatne w przemyśle kosmetycznym, barwierskim, spożywczym i w rolnictwie. Niektóre z nich zawierają substancje toksyczne dla ludzi i zwierząt.

ISSN 0208-5607
 
REFERENCJE (26)
1.
Jędrzejko K.: Zarys wiedzy o roślinach leczniczych. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice 1997, 695.
 
2.
Jędrzejko K. : Medicinal plants and herbal materials in use in Poland: a check list – Wykaz roślin i surowców leczniczych stosowanych w Polsce. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, 2001, 393.
 
3.
Jędrzejko K., Klama H.: Zagadnienia z botaniki farmaceutycznej i zielarstwa ogólnego. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice1993,233.
 
4.
Jędrzejko K., Kozłowski M.: Zastosowanie surowców leczniczych pochodzenia roślinnego w wybranych schorzeniach laryngologicznych u dzieci i dorosłych. Medycyna i Zdrowie 2006; 3,4.
 
5.
Ożarowski A.: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1980, 688.
 
6.
Ożarowski A, Jaroniewski W. Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych; Warszawa 1987, 333-335.
 
7.
Jędrzejko K., Maniara M.: Rośliny źródłem leku stomatologicznego. Farmacja Polska 2006; LXII (19): 880-889.
 
8.
Podbielkowski Z., Sudnik-Wójcikowska B.: Słownik roślin użytkowych. PWRiL Warszawa 2003.
 
9.
Penso G.: Index plantarum medicinalium totus mundi eorumque synonymorum. OEMF, Milano 1983.
 
10.
Podlewski J.K., Chwalibogowska-Podlewska A.: Leki współczesnej terapii. Wydanie XVI. Split Trading Sp. z o.o., Warszawa 2003: 629-705.
 
11.
Olechnowicz-Stępień W., Lamer-Zarawska E.: Rośliny lecznicze stosowane u dzieci. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1989, 224.
 
12.
Janicki K.(red.): Domowy poradnik medyczny. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1989, 768.
 
13.
Lutomski J., Alkiewicz J.: Leki roślinne w profi laktyce i terapii. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1993, 154.
 
14.
Wawrzyniak E.: Leczenie ziołami. Kompendium fi toterapii. Przedsiębiorstwo Poligrafi czno Wydawnicze „Contrast”. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1992, 499.
 
15.
Schilcher H.: Fitoterapia w pediatrii. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1998, 340.
 
16.
Kohlmünzer S. Farmakognozja. PZWL, Warszawa 2007: 277-604.
 
17.
Ben-Erik van Wyk, Wink M. Rośliny lecznicze świata. MedPharm Polska; Wrocław 2008; 9, 18-19, 25, 200, 364-365.
 
18.
Lamer-Zarawska E, Błach-Olszewska Z, Długosz A, Kowal-Gierczak B, Niedworok J. Fitoterapia i leki roślinne. Warszawa: PZWL; 2007: 22-24, 65, 255-257.
 
19.
Srivastava JK, Gupta S. Antiproliferative and apoptotic eff ects of chamomile extract in various human cancer cells. J Agric Food Chem 2007; 55(23): 9470-8.
 
20.
Rapiejko P (red.). Zapalenie zatok przynosowych. Alergoprofi l. Reprint z nr 3/2008, ISSN 1734 – 7572: 12.
 
21.
Pierchała K. Farmakoterapia zawrotów głowy. Magazyn Otorynolaryngologiczny. Luty 2008: 3-14.
 
22.
Morawiec – Bajda A. Leczenie farmakologiczne zawrotów głowy – aktualne trendy. Otorynolaryngologia. 2004; 3(2): 55-60.
 
23.
Kokot F. Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 1991: 654 – 671.
 
24.
Rybak LP, Kelly T. Ototoksyczność: mechanizmy bioprotekcyjne. Current Opinion in Otolaryngology&Head and Neck Surgery (wyd. Pol). 2004; 1(1): 13 - 17.
 
25.
Zahorska-Markiewicz B. i inni: Patofi zjologia Kliniczna- praca zbiorowa. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice 2001, 205.
 
26.
Jędrzejko K, Kozłowski M. Zastosowanie preparatów rumiankowych u pacjentów poddanych usunięciu migdałków podniebiennych. Ann Acad Med Siles 2006; 60 (95): 50-53.
 
eISSN:1734-025X
Journals System - logo
Scroll to top