PL EN
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Pomimo reform wdrażanych w polskim systemie ochrony zdrowia sytuacja pacjentów onkologicznych pozostaje trudna. System zdrowotny nie jest w stanie samodzielnie sprostać tym wyzwaniom, co stwarza możliwość współpracy z innymi sektorami. Funkcję łącznika pomiędzy szpitalami i innymi instytucjami zorientowanymi na pacjentów mogą pełnić koordynatorzy.

Materiał i metody:
Celem artykułu jest ocena stopnia współpracy koordynatorów onkologicznych z przedstawicielami opieki społecznej, rehabilitacyjnej, paliatywnej i organizacji pozarządowych (non-governmental organizations – NGOs). Artykuł bazuje na wybranych wynikach projektu: „Koordynatorzy pacjentów onkologicznych. Profil, doświadczenia i opinie osób pełniących funkcje koordynatorów w polskich szpitalach”, którego wyniki zostaną opisane w dysertacji doktorskiej autorki artykułu. Badanie przeprowadzono w 2023 r. Uczestniczyło w nim 149 koordynatorów z polskich szpitali, realizujących szybką terapię onkologiczną (STO). W badaniu zastosowano kwestionariusz ankiety oraz indywidualne wywiady pogłębione (in-depth interview – IDI). Jako główne narzędzie do analizy statystycznej wykorzystano program IBM SPSS Statistics (29.0.0.0).

Wyniki:
Wyniki wskazują, że współpraca koordynatorów z przedstawicielami wspomnianych instytucji jest marginalna; 77,9% nigdy nie współpracowało z NGOs, a 62,4% nie miało kontaktu z opieką społeczną. Tylko 12,1% regularnie współpracuje z placówkami opieki paliatywnej, a 7,4% ze specjalistami rehabilitacji. Podczas przeglądu uwzględniono również występujące w szpitalach rozwiązania typu Unit (tzw. centra narządowe) oraz udział w pilotażu Krajowej Sieci Onkologicznej (KSO). Brak różnic w zakresie kooperacji międzyinstytucjonalnej sugeruje, że nawet w bardziej zorganizowanych modelach nie wprowadzono mechanizmów współpracy koordynatorów z przedstawicielami opieki społecznej, rehabilitacyjnej, paliatywnej i NGOs.

Wnioski:
Brak systemowych działań oraz współpracy między koordynatorami i przedstawicielami instytucji mogących wspierać chorych onkologicznie. Wzmacnianie relacji międzysektorowych może przynieść korzyści pacjentom i odciążyć personel medyczny poprzez wdrożenie opieki współdzielonej.
REFERENCJE (15)
1.
Synowiec-Piłat M. Promocja zdrowia i profilaktyka onkologiczna w działaniach organizacji pozarządowych. Wyd. Adam Marszałek. Toruń 2009.
 
2.
Stasiewicz-Swinney A. Organizacje pacjentów a ochrona zdrowia w Polsce. In: J. Haczyński, Z. Skrzypczak [ed.]. Ochrona zdrowia i gospodarka: przegląd współczesnych problemów systemu opieki zdrowotnej. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa 2022, p. 95–119.
 
3.
Ridgeway J.L., Boardman L.A., Griffin J.M., Beebe T.J. Tracing the potential of networks to improve community cancer care: an in-depth single case study. Implement. Sci. Commun. 2021; 2(1): 92, doi: 10.1186/s43058-021-00190-1.
 
4.
Narodowy Fundusz Zdrowia. Zarządzenie nr 3/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 3 stycznia 2022 r. w sprawie warunków umów o udzielanie onkologicznych świadczeń kompleksowych. OpenLEX / Wolters Kluwer Polska [online] https://sip.lex.pl/akty-prawne... [accessed on 14 March 2025].
 
5.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 maja 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego [pdf]. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, dnia 7 czerwca 2019 r., Poz. 1062 [online] https://dziennikustaw.gov.pl/D... [accessed on 15 March 2025].
 
6.
Pielęgniarka Społeczna. Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej Nr 1 w Rzeszowie [online] https://spzoz1.rzeszow.pl/szpi... [accessed on 15 March 2025].
 
7.
Wysocka M. Nowotwór – pomoc socjalna i orzeczenie o niepełnosprawności. Portal onkologiczny zwrotnikraka.pl, gru 16, 2023 [online] https://www.zwrotnikraka.pl/po... [accessed on 14 March 2025].
 
8.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 października 2015 r. w sprawie wzoru karty diagnostyki i leczenia onkologicznego [pdf]. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, dnia 15 października 2015 r., Poz. 1627 [online] https://isap.sejm.gov.pl/isap.... [accessed on 16 March 2025].
 
9.
Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o Krajowej Sieci Onkologicznej [pdf] (Dz.U. 2023 poz. 650) [online] https://isap.sejm.gov.pl/isap.... [accessed on 16 March 2025].
 
10.
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego [pdf]. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, dnia 9 maja 2023 r., Poz. 870 [online] https://isap.sejm.gov.pl/isap.... [accessed on 16 lipca 2025].
 
11.
Hempel S., Ganz D., Saluja S., Bolshakova M., Kim T., Turvey C. et al. Care coordination across healthcare systems: development of a research agenda, implications for practice, and recommendations for policy based on a modified Delphi panel. BMJ Open 2023; 13(5): e060232, doi: 10.1136/bmjopen-2021-060232.
 
12.
Grant S., Motala A., Chrystal J.G., Shanman R., Zuchowski J., Zephyrin L. et al. Describing care coordination of gynecologic oncology in western healthcare settings: a rapid review. Transl. Behav. Med. 2018; 8(3): 409–418, doi: 10.1093/tbm/ibx074.
 
13.
Haynes K., Ugalde A., Whiffen R., Rogers M., Duffy M., Packer C. et al. Health professionals involved in cancer care coordination: Nature of the role and scope of practice. Collegian 2018; 25(4): 395–400, doi: 10.1016/j.colegn.2017.10.006.
 
14.
NIK o rehabilitacji leczniczej [NIK on medical rehabilitation]. Najwyższa Izba Kontroli / Supreme Audit Office, 23 December 2021 [online] https://www.nik.gov.pl/aktualn... [accessed on 16 March 2025].
 
15.
Conway A., O’Donnell C., Yates P. The effectiveness of the nurse care coordinator role on patient-reported and health service outcomes: a systematic review. Eval. Health Prof. 2019; 42(3): 263–296, doi: 10.1177/0163278717734610.
 
eISSN:1734-025X
Journals System - logo
Scroll to top