Wytrzeszcz jest objawem charakterystycznym w różnych jednostkach chorobowych. To przemieszczenie gałki ocznej oraz jej wysunięcie do przodu. Pacjentom z wytrzeszczem najczęściej towarzyszą takie objawy, jak pogorszenie widzenia, wzrost ciśnienia śródgałkowego oraz zapalenie tkanek okołooczodołowych. W pracy opisano dwa przypadki pacjentów z objawami wytrzeszczu oraz bólu okołogałkowego, którego pierwotna przyczyna nie została właściwie rozpoznana i wymagała pogłębionej diagnostyki. U pacjenta A wysunięto podejrzenie pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego w przebiegu choroby z Lyme, leczonego glikokortykosteroidami i antybiotykami. Następnie rozpoznano chorobę Gravesa i zastosowano leczenie globuliną antytymocytarną. Po miesiącu terapii zaobserwowano całkowitą utratę wzroku. Wdrożono radioterapię i sterydoterapię, uzyskując powrót widzenia. Pacjent B, leczony przewlekle na niedoczynność tarczycy, zgłosił się do szpitala z podwyższonym ciśnieniem śródgałkowym, dwojeniem, ograniczeniem pola widzenia oraz wytrzeszczem. Początkowo diagnostyka wskazywała na oftalmopatię Gravesa (Graves’ ophthalmopathy – GO). Jednak po wykonaniu badań obrazowych oraz patomorfologicznych pobranego z oczodołu wycinka stwierdzono chłoniaka z drobnej komórki B. Po wprowadzeniu leczenia nastąpiła znaczna poprawa. W pracy pokazano, jak ważna w przypadku rozpoznania różnicowego pomiędzy chorobami o etiologii zapalnej i nowotworowej jest pogłębiona diagnostyka.