Bieżący numer
O czasopiśmie
Rada Naukowa
Kolegium Redakcyjne
Polityka prawno-archiwizacyjna
Kodeks etyki publikacyjnej
Wydawca
Informacja o przetwarzaniu danych osobowych w ramach plików cookies oraz subskrypcji newslettera
Archiwum
Dla autorów
Dla recenzentów
Kontakt
Recenzenci
Recenzenci rocznika 2024
Recenzenci rocznika 2023
Recenzenci rocznika 2022
Recenzenci rocznika 2021
Recenzenci rocznika 2020
Recenzenci rocznika 2019
Recenzenci rocznika 2018
Recenzenci rocznika 2017
Recenzenci rocznika 2016
Recenzenci rocznika 2015
Recenzenci rocznika 2014
Recenzenci rocznika 2013
Recenzenci rocznika 2012
Polecamy
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Sklep Wydawnictw SUM
Biblioteka Główna SUM
Polityka prywatności
Deklaracja dostępności
Recenzenci
Recenzenci rocznika 2024
Recenzenci rocznika 2023
Recenzenci rocznika 2022
Recenzenci rocznika 2021
Recenzenci rocznika 2020
Recenzenci rocznika 2019
Recenzenci rocznika 2018
Recenzenci rocznika 2017
Recenzenci rocznika 2016
Recenzenci rocznika 2015
Recenzenci rocznika 2014
Recenzenci rocznika 2013
Recenzenci rocznika 2012
Doświadczenia dyskryminacyjnego traktowania w opiece reprodukcyjnej – wstępne wyniki badania
1
Students’ Scientific Club, Department of Health Policy, Faculty of Public Health in Bytom,
Medical University of Silesia, Katowice, Poland
2
Department of Health Policy, Faculty of Public Health in Bytom, Medical University of Silesia, Katowice, Poland
Autor do korespondencji
Martyna Szymańska
Studenckie Koło Naukowe, Zakład Polityki Zdrowotnej, Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu ŚUM, ul. Piekarska 18, 41-902 Bytom
Studenckie Koło Naukowe, Zakład Polityki Zdrowotnej, Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu ŚUM, ul. Piekarska 18, 41-902 Bytom
Ann. Acad. Med. Siles. 2025;1(nr specj.):73-82
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Dyskryminacja w ochronie zdrowia często wynika z uprzedzeń związanych z płcią, wiekiem, rasą czy niepełnosprawnością. Na dyskryminację narażone są również kobiety korzystające z opieki reprodukcyjnej, obejmującej m.in. dostęp do badań prenatalnych, leczenia niepłodności i opieki okołoporodowej. Pacjentki te mogą doświadczać różnych form nierównego traktowania – od braku szacunku po odmowę wykonania procedur. Mimo obowiązujących rekomendacji i regulacji prawnych problem dyskryminacji ma charakter globalny. Celem badania było poznanie doświadczeń kobiet w zakresie dyskryminacji w trakcie korzystania ze świadczeń opieki reprodukcyjnej.
Materiał i metody:
Badanie przeprowadzono online i stacjonarnie z wykorzystaniem autorskiego, zwalidowanego kwestionariusza. Kryteriami włączenia były: płeć żeńska, wiek ≥ 18 lat oraz korzystanie z opieki reprodukcyjnej w ciągu ostatnich 10 lat. Grupę badawczą stanowiło 401 kobiet. Badanie trwało od 1 czerwca 2024 r. do 1 lutego 2025 r. Analizę przeprowadzono w programie Statistica 13.3, przyjmując istotność statystyczną dla p < 0,05.
Wyniki:
Większość uczestniczek oceniła swoje doświadczenia pozytywnie, jednak 28% zgłosiło przejawy dyskryminacji ze strony personelu medycznego. Do najczęstszych należały używanie niestosownego języka, ignorowanie pytań lub mimika wskazująca na niechęć lub dezaprobatę. Dodatkowo 20% badanych zaobserwowało zachowania dyskryminacyjne wobec innych pacjentek.
Wnioski:
Mimo wielu pozytywnych ocen badanie ujawniło również przypadki dyskryminacji w opiece reprodukcyjnej. Zarówno osobiste doświadczenia dyskryminacji, jak i obserwacje takich sytuacji wpływają na postrzeganie systemu ochrony zdrowia przez kobiety oraz na ich wrażliwość na nierówności.
Dyskryminacja w ochronie zdrowia często wynika z uprzedzeń związanych z płcią, wiekiem, rasą czy niepełnosprawnością. Na dyskryminację narażone są również kobiety korzystające z opieki reprodukcyjnej, obejmującej m.in. dostęp do badań prenatalnych, leczenia niepłodności i opieki okołoporodowej. Pacjentki te mogą doświadczać różnych form nierównego traktowania – od braku szacunku po odmowę wykonania procedur. Mimo obowiązujących rekomendacji i regulacji prawnych problem dyskryminacji ma charakter globalny. Celem badania było poznanie doświadczeń kobiet w zakresie dyskryminacji w trakcie korzystania ze świadczeń opieki reprodukcyjnej.
Materiał i metody:
Badanie przeprowadzono online i stacjonarnie z wykorzystaniem autorskiego, zwalidowanego kwestionariusza. Kryteriami włączenia były: płeć żeńska, wiek ≥ 18 lat oraz korzystanie z opieki reprodukcyjnej w ciągu ostatnich 10 lat. Grupę badawczą stanowiło 401 kobiet. Badanie trwało od 1 czerwca 2024 r. do 1 lutego 2025 r. Analizę przeprowadzono w programie Statistica 13.3, przyjmując istotność statystyczną dla p < 0,05.
Wyniki:
Większość uczestniczek oceniła swoje doświadczenia pozytywnie, jednak 28% zgłosiło przejawy dyskryminacji ze strony personelu medycznego. Do najczęstszych należały używanie niestosownego języka, ignorowanie pytań lub mimika wskazująca na niechęć lub dezaprobatę. Dodatkowo 20% badanych zaobserwowało zachowania dyskryminacyjne wobec innych pacjentek.
Wnioski:
Mimo wielu pozytywnych ocen badanie ujawniło również przypadki dyskryminacji w opiece reprodukcyjnej. Zarówno osobiste doświadczenia dyskryminacji, jak i obserwacje takich sytuacji wpływają na postrzeganie systemu ochrony zdrowia przez kobiety oraz na ich wrażliwość na nierówności.
REFERENCJE (25)
1.
Discrimination [definition]. Cambridge Dictionary [online] https://dictionary.cambridge.o... [acces-sed on 8 June 2025].
2.
Link BG, Phelan JC. Conceptualizing Stigma. Annu Rev Soc. 2001;27:363–385. doi: 10.1146/annurev.soc.27.1.363.
3.
Health equity. World Health Organization [online] https://www.who.int/health-top... [accessed on 8 June 2025].
4.
Sexual and reproductive health and rights. World Health Organization [online] https://www.who.int/health-top... [accessed on 8 June 2025].
5.
Reproductive health. World Health Organization [online] https://www.who.int/southeasta... [accessed on 8 June 2025].
6.
WHO. Reproductive health strategy to accelerate progress towards the attainment of international development goals and targets [pdf]. World Health Organization, Geneva; 2004.
7.
Federacja na rzecz kobiet i planowania rodziny. Raport roczny 2021 [pdf]. Warszawa: federapl; 2022.
8.
Annual Review of the Human Rights Situation of Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex People in Europe and Central Asia – 2022 [pdf]. ILGA-Europe 2022; https://www.ilga-europe.org/fi... [accessed on 8 June 2025].
9.
Attanasio LB, Hardeman RR. Declined care and discrimination during the childbirth hospitalization. Soc Sci Med. 2019;232:270–277. doi: 10.1016/j.socscimed.2019.05.008.
10.
Carmo Leal Md, Pereira AP, Domingues RM, Theme Filha MM, Dias MA, Nakamura-Pereira M, et al. Obstetric interventions during labor and childbirth in Brazilian low-risk women. Cad Saude Publica. 2014;30 Suupl 1:S1–16. doi: 10.1590/0102-311x00151513.
11.
Lansky S, Souza KV, Peixoto ERM, Oliveira BJ, Diniz CSG, Vieira NF, et al. Obstetric violence: influences of the Senses of Birth exhibition in pregnant women childbirth experience. Cien Saude Colet. 2019;24(8):2811–2824. doi: 10.1590/1413-81232018248.30102017.
12.
Bohren MA, Hunter EC, Munthe-Kaas HM, Souza JP, Vogel JP, Gülmezoglu AM. Facilitators and barriers to facility-based delivery in low- and middle-income countries: A qualitative evidence synthesis. Reprod Health. 2014;11(1):71. doi: 10.1186/1742-4755-11-7.
13.
Mulherin K, Miller YD, Barlow FK, Diedrichs PC, Thompson R. Weight stigma in maternity care: women’s experiences and care providers’ attitudes. BMC Pregnancy Childbirth. 2013;13:19. doi: 10.1186/1471-2393-13-19.
14.
Soltani H, Furness PJ, Arden MA, McSeveny K, Garland C, Sustar H, et al. Women’s and Midwives’ Perspectives on the Design of a Text Messaging Support for Maternal Obesity Services: An Exploratory Study. J Obes. 2012;2012:835464. doi: 10.1155/2012/835464.
15.
Bombak AE, McPhail D, Ward P. Reproducing stigma: Interpreting “overweight” and “obese” women’s experiences of weight-based discrimination in reproductive healthcare. Soc Sci Med. 2016;166:94–101. doi: 10.1016/j.socscimed.2016.08.015.
16.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. [Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997] (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483). ISAP – Internetowy System Aktów Prawnych [online] https://isap.sejm.gov.pl/isap.... [accessed on 8 June 2025].
17.
von dem Knesebeck O, Klein J. Perceived discrimination in health care in Germany – results of a population survey. Int J Equity Health. 2024;23(1):39. doi: 10.1186/s12939-024-02132-4.
18.
SteelFisher GK, Findling MG, Bleich SN, Casey LS, Blendon RJ, Benson JM, et al. Gender discrimination in the United States: Experiences of women. Health Serv Res. 2019;54(Suppl 2):1442–1453. doi: 10.1111/1475-6773.13217.
19.
Nong P, Raj M, Creary M, Kardia SLR, Platt JE. Patient-Reported Experiences of Discrimination in the US Health Care System. JAMA Netw Open. 2020;3(12):e2029650. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2020.29650.
20.
Jungari S, Sharma B, Wagh D. Beyond Maternal Mortality: A Systematic Review of Evidences on Mistreatment and Disrespect During Childbirth in Health Facilities in India. Trauma Violence Abuse. 2021; 22(4):739–751. doi: 10.1177/1524838019881719.
21.
Okafor II, Ugwu EO, Obi SN. Disrespect and abuse during facility-based childbirth in a low-income country. Int J Gynaecol Obstet. 2015;128(2):110–113. doi: 10.1016/j.ijgo.2014.08.015.
22.
Hanssens LG, Detollenaere JD, Van Pottelberge A, Baert S, Willems SJ. Perceived discrimination In Primary Healthcare in Europe: evidence from the cross-sectional QUALICOPC study. Health Soc Care Community. 2017;25(2):641–651. doi: 10.1111/hsc.12353.
23.
Rebelo G, Delaunay C, Martins A, Diamantino MF, Almeida AR. Women’s Perceptions of Discrimination at Work: Gender Stereotypes and Overtime–An Exploratory Study in Portugal. Adm Sci. 2024;14(8):188. doi: 10.3390/admsci14080188.
24.
Archer JS, Chang RJ. Hirsutism and acne in polycystic ovary syndrome. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2004;18(5):737–754. doi: 10.1016/j.bpobgyn.2004.05.007.
25.
Sińska B, Kucharska A, Zegan M, Michota-Katulska E, Ziemińska D. Nurses’ attitudes towards obese patients – a pilot study. [Article in Polish]. Probl Hig Epidemiol. 2014;95(1):161–164.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 1734-025X |
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, jako Operator Serwisu annales.sum.edu.pl, przetwarza dane osobowe zbierane podczas odwiedzania Serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o Użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje, zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka), a także poprzez gromadzenie logów serwera www, będącego w posiadaniu Operatora Serwisu. Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności.
Możesz wyrazić zgodę na przetwarzanie danych w tych celach, odmówić zgody lub uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji.
Możesz wyrazić zgodę na przetwarzanie danych w tych celach, odmówić zgody lub uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji.
