Rozpoznanie zespołu Alporta i nefropatii cienkich błon podstawnych w wieku dziecięcym
 
Więcej
Ukryj
1
Klinika Nefrologii Dziecięcej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
 
 
Autor do korespondencji
Anna Moczulska   

Klinika Nefrologii Dziecięcej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie, ul. Wielicka 265, 30-663 Kraków
 
 
Ann. Acad. Med. Siles. 2017;71:73-81
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Zespół Alporta (ZA) i choroba cienkich błon podstawnych (TBMN), jako genetycznie uwarunkowane glomerulopatie, są w wieku dziecięcym trudne do różnicowania i brak jest czynników prognostycznych odległych powikłań. Celem opracowania była analiza porównawcza przebiegu klinicznego i zmian histopatologicznych w biopsji nerki u dzieci z rozpoznanym ZA lub TBMN.

Materiał i metody:
Grupę badaną stanowiło 53 dzieci (27 dziewczynek) w wieku 9,5 roku, leczonych w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie w latach 1988–2015 z powodu ZA (n = 25) lub TBMN (n = 28). Wynik biopsji nerki skorelowano w grupach z danymi klinicznymi z wykorzystaniem Statistica12(StatSoft).

Wyniki:
Krwinkomocz rozpoznano u dzieci w wieku od 1 do 17 lat (mediana 6 lat), białkomocz u 14 dzieci z ZA (56%). Czas obserwacji przed wykonaniem biopsji był istotnie dłuższy w TBMN: 38 vs. 11 miesięcy w ZA (p = 0,01). U 11(39%) pacjentów z TBMN stwierdzono w biopsji przyrost mezangium. W ZA u 4(16%) pacjentów nie wykazano zmian morfologicznych. W analizie regresji wieloczynnikowej najsilniejszym parametrem patomorfologicznym, warunkującym występowanie białkomoczu, była nieregularna grubość błon podstawnych (R2 = 0,56, p = 0,011). W leczeniu stosowano ACEI u 14 dzieci z białkomoczem, prednizon u 8, cyklosporynę A u 8, pulsy methylprednizolonu u 2. U dwóch chłopców rozwinęła się schyłkowa niewydolność nerek przed 18 r.ż. U 2 pacjentów z rozpoznaniem wstępnym TBMN wystąpił w dalszym przebiegu choroby białkomocz.

Wnioski:
U dzieci z ZA i TBMN czynnikami złej prognozy są białkomocz z nieregularnością błon podstawnych kłębuszka. Obecność izolowanego krwinkomoczu i ścieńczenia błon podstawnych nie wyklucza złego rokowania. Wczesne wykonywanie biopsji nerki u młodych pacjentów z izolowanym krwinkomoczem nie jest miarodajne. Rekomenduje się zatem wprowadzenie do diagnostyki badań genetycznych umożliwiających wczesne rozpoznanie.

 
REFERENCJE (24)
1.
Ritchie C.D., Bevan E.A., Collier S.J. Importance of occult haematuria found at screening. Br. Med. J. (Clin Res Ed). 1986; 292(6521): 681–683.
 
2.
Savige J., Rana K., Tonna S., Buzza M., Dagher H., Wang Y.Y. Thin basement membrane nephropathy. Kidney Int. 2003; 64: 1169–1178.
 
3.
Hasstedt S.J., Atkin C.L. X-linked inheritance of Alport syndrome: family P revisited. Am. J. Hum. Genet. 1983; 35: 1241–1251.
 
4.
Mencarelli M.A., Heidet L., Storey H., van Geel M., Knebelmann B., Fallerini C., Miglietti N., Antonucci M.F., Cetta F., Sayer J.A., van den Wijngaard A., Yau S., Mari F., Bruttini M., Ariani F., Dahan K., Smeets B., Antignac C., Flinter F., Renieri A. Evidence of digenic inheritance in Alport syndrome. J. Med. Genet. 2015; 52(3): 163–174.
 
5.
Rana K., Tonna S., Wang Y.Y., Sin L., Lin T., Shaw E., Mookerjee I., Savige J. Nine novel COL4A3 and COL4A4 mutations and polymorphisms identified in inherited membrane diseases. Pediatr. Nephrol. 2007; 22(5): 652–657.
 
6.
Hudson B.G., Tryggvason K., Sundaramoorthy M., Neilson E.G. Alport's syndrome, Goodpasture's syndrome, and type IV collagen. N. Engl. J. Med. 2003; 348: 2543–2556.
 
7.
Tryggvason K., Patrakka J. Thin basement membrane nephropathy. J. Am. Soc. Nephrol. 2006; 17: 813–822.
 
8.
Zurawski J., Burchardt P., Moczko J., Seget M, Iwanik K, Sikora J, Woźniak A, Salwa-Zurawska W. Morphological assessment of thin basement membrane disease. Pol. J. Pathol. 2016; 67: 114–121.
 
9.
Vogler C., McAdams A.J., Homan S.M. Glomerular basement membrane and lamina densa in infants and children: an ultrastructural evaluation. Pediatr. Pathol. 1987; 7: 527–534.
 
10.
Cangiotti A.M., Sessa A., Meroni M., Montironi R., Ragaiolo M., Mambelli V., Cinti S. Evolution of glomerular basement membrane lesions in a male patient with Alport syndrome: ultrastructural and morphometric study. Nephrol. Dial. Transplant. 1996; 11: 1829–1834.
 
11.
Pierides A., Voskarides K., Athanasiou Y., Ioannou K., Damianou L., Arsali M., Zavros M., Pierides M., Vargemezis V., Patsias C., Zouvani I., Elia A., Kyriacou K., Deltas C. Clinico-pathological correlations in 127 patients in 11 large pedigrees, segregating one of three heterozygous mutations in the COL4A3/ COL4A4 genes associated with familial haematuria and significant late progression to proteinuria and chronic kidney disease from focal segmental glomerulosclerosis. Nephrol. Dial. Transplant. 2009; 24: 2721–2729.
 
12.
Kruegel J., Rubel D., Gross O. Alport syndrome--insights from basic and clinical research. Nat. Rev. Nephrol. 2013; 9: 170–178.
 
13.
Jais J.P., Knebelmann B., Giatras I., De Marchi M., Rizzoni G., Renieri A., Weber M., Gross O., Netzer K.O., Flinter F., Pirson Y., Dahan K., Wieslander J., Persson U., Tryggvason K., Martin P., Hertz J.M., Schröder C., Sanak M., Carvalho M.F., Saus J., Antignac C., Smeets H., Gubler M.C. X-linked Alport syndrome: natural history and genotype-phenotype correlations in girls and women belonging to 195 families: a "European Community Alport Syndrome Concerted Action" study. J. Am. Soc. Nephrol. 2003; 14: 2603–2610.
 
14.
Savige J., Ratnaike S., Colville D. Retinal abnormalities characteristic of inherited renal disease. J. Am. Soc. Nephrol. 2011; 22: 1403–1415.
 
15.
Barker D.F., Hostikka S.L., Zhou J., Chow L.T., Oliphant A.R., Gerken S.C., Gregory M.C., Skolnick M.H., Atkin C.L., Tryggvason K. Identification of mutations in the COL4A5 collagen gene in Alport syndrome. Science. 1990; 248(4960): 1224–1227.
 
16.
Mochizuki T., Lemmink H.H., Mariyama M., Antignac C., Gubler M.C., Pirson Y., Verellen-Dumoulin C., Chan B., Schröder C.H., Smeets H.J. Identification of mutations in the alpha 3(IV) and alpha 4(IV) collagen genes in autosomal recessive Alport syndrome. Nat. Genet. 1994; 8: 77–81.
 
17.
Feingold J., Bois E., Chompret A., Broyer M., Gubler M.C., Grunfeld J.P. Genetic heterogeneity of Alport syndrome. Kidney Int. 1985; 27: 672–677.
 
18.
Ninomiya Y., Kagawa M., Iyama K., Naito I., Kishiro Y., Seyer J.M., Sugimoto M., Oohashi T., Sado Y. Differential expression of two basement membrane collagen genes, COL4A6 and COL4A5, demonstrated by immunofluorescence staining using peptide-specific monoclonal antibodies. J. Cell. Biol. 1995; 130: 1219–1229.
 
19.
Kalluri R., Shield C.F., Todd P., Hudson B.G., Neilson E.G. Isoform switching of type IV collagen is developmentally arrested in X-linked Alport syndrome leading to increased susceptibility of renal basement membranes to endoproteolysis. J. Clin. Invest. 1997; 99: 2470–2478.
 
20.
Storey H., Savige J., Sivakumar V., Abbs S., Flinter F.A. COL4A3/COL4A4 mutations and features in individuals with autosomal recessive Alport syndrome. J. Am. Soc. Nephrol. 2013; 24: 1945–1954.
 
21.
Bekheirnia M.R., Reed B., Gregory M.C., McFann K., Shamshirsaz A.A., Masoumi A., Schrier R.W. Genotype-phenotype correlation in X-linked Alport syndrome. J. Am. Soc. Nephrol. 2010; 21: 876–883.
 
22.
Fallerini C., Baldassarri M., Trevisson E., Morbidoni V., La Manna A., Lazzarin R., Pasini A., Barbano G., Pinciaroli A.R., Garosi G., Frullanti E., Pinto A.M., Mencarelli M.A., Mari F., Renieri A., Ariani F. Alport syndrome: impact of digenic inheritance in patients management. Clin. Genet. 2016, doi: 10.1111/cge.12919.
 
23.
Massella L., Muda A.O., Legato A., Di Zazzo G., Giannakakis K., Emma F. Cyclosporine A treatment in patients with Alport syndrome: a single-center experience. Pediatr. Nephrol. 2010; 25: 1269–1275.
 
24.
Sugimoto K., Fujita S., Miyazawa T., Nishi H., Enya T., Izu A., Wada N., Sakata N., Okada M., Takemura T. Cyclosporin A may cause injury to undifferentiated glomeruli persisting in patients with Alport syndrome. Clin. Exp. Nephrol. 2014; 18: 492–498.
 
eISSN:1734-025X
Journals System - logo
Scroll to top