Bieżący numer
O czasopiśmie
Rada Naukowa
Kolegium Redakcyjne
Polityka prawno-archiwizacyjna
Kodeks etyki publikacyjnej
Wydawca
Informacja o przetwarzaniu danych osobowych w ramach plików cookies oraz subskrypcji newslettera
Archiwum
Dla autorów
Dla recenzentów
Kontakt
Recenzenci
Recenzenci rocznika 2024
Recenzenci rocznika 2023
Recenzenci rocznika 2022
Recenzenci rocznika 2021
Recenzenci rocznika 2020
Recenzenci rocznika 2019
Recenzenci rocznika 2018
Recenzenci rocznika 2017
Recenzenci rocznika 2016
Recenzenci rocznika 2015
Recenzenci rocznika 2014
Recenzenci rocznika 2013
Recenzenci rocznika 2012
Polecamy
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Sklep Wydawnictw SUM
Biblioteka Główna SUM
Polityka prywatności
Deklaracja dostępności
Recenzenci
Recenzenci rocznika 2024
Recenzenci rocznika 2023
Recenzenci rocznika 2022
Recenzenci rocznika 2021
Recenzenci rocznika 2020
Recenzenci rocznika 2019
Recenzenci rocznika 2018
Recenzenci rocznika 2017
Recenzenci rocznika 2016
Recenzenci rocznika 2015
Recenzenci rocznika 2014
Recenzenci rocznika 2013
Recenzenci rocznika 2012
Badanie środowiskowe analizujące wiedzę zaszczepionych pacjentów na temat powikłań po szczepieniu przeciwko COVID-19 – doniesienie wstępne
1
Students’ Scientific Club, Department of Pathomorphology, Faculty of Medical Sciences in Zabrze,
Medical University of Silesia, Katowice, Poland
2
Department of Pathomorphology, Faculty of Medical Sciences in Zabrze, Medical University of Silesia, Katowice, Poland
Autor do korespondencji
Maria Stachura
Studenckie Koło Naukowe, Katedra i Zakład Patomorfologii, SPSK Nr 1 im. prof. S. Szyszko ŚUM, ul. 3 Maja 13/15, 41-800 Zabrze
Studenckie Koło Naukowe, Katedra i Zakład Patomorfologii, SPSK Nr 1 im. prof. S. Szyszko ŚUM, ul. 3 Maja 13/15, 41-800 Zabrze
Ann. Acad. Med. Siles. 2025;79:368-378
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Celem niniejszego badania jest analiza wiedzy zaszczepionych Polaków na temat powikłań po szczepieniu przeciwko COVID-19 w obliczu konieczności zwiększenia wiedzy na temat szczepionek, mechanizmu ich działania oraz powikłań.
Materiał i metody:
Autorzy stworzyli anonimową ankietę internetową. Badana populacja liczyła 2345 osób, w tym 1468 zaszczepionych przeciwko COVID-19.
Wyniki:
Jako najczęstsze źródła informacji o szczepionkach wskazywano ulotkę szczepionki, media społecznościowe oraz lekarza. Na pytanie o możliwość zachorowania na COVID-19 w wyniku szczepienia 55,18% respondentów odpowiedziało przecząco. Jedynie 2,72% ankietowanych twierdziło, iż po każdej dawce szczepionki wystąpią powikłania. Zdaniem ankietowanych najczęstszym powikłaniem po szczepionce Comirnaty jest ból mięśni, a po szczepionce Vaxzevria gorączka. W przypadku szczepionek Moderna i Janssen większość nie znała odpowiedzi.
Wnioski:
Ankietowani wiedzieli najwięcej o powikłaniach mogących wystąpić po przyjęciu szczepionki Comirnaty, a najmniej o powikłaniach po szczepionkach Janssen i Moderna. W przypadku szczepionki Vaxzevria jako jedno z najczęstszych powikłań ankietowani wskazali incydenty zakrzepowo-zatorowe. Najczęstszym źródłem informacji o powikłaniach była ulotka dołączona do szczepionki. Obawy przed powikłaniami deklarowała największa liczba osób zaszczepionych szczepionką Janssen.
Celem niniejszego badania jest analiza wiedzy zaszczepionych Polaków na temat powikłań po szczepieniu przeciwko COVID-19 w obliczu konieczności zwiększenia wiedzy na temat szczepionek, mechanizmu ich działania oraz powikłań.
Materiał i metody:
Autorzy stworzyli anonimową ankietę internetową. Badana populacja liczyła 2345 osób, w tym 1468 zaszczepionych przeciwko COVID-19.
Wyniki:
Jako najczęstsze źródła informacji o szczepionkach wskazywano ulotkę szczepionki, media społecznościowe oraz lekarza. Na pytanie o możliwość zachorowania na COVID-19 w wyniku szczepienia 55,18% respondentów odpowiedziało przecząco. Jedynie 2,72% ankietowanych twierdziło, iż po każdej dawce szczepionki wystąpią powikłania. Zdaniem ankietowanych najczęstszym powikłaniem po szczepionce Comirnaty jest ból mięśni, a po szczepionce Vaxzevria gorączka. W przypadku szczepionek Moderna i Janssen większość nie znała odpowiedzi.
Wnioski:
Ankietowani wiedzieli najwięcej o powikłaniach mogących wystąpić po przyjęciu szczepionki Comirnaty, a najmniej o powikłaniach po szczepionkach Janssen i Moderna. W przypadku szczepionki Vaxzevria jako jedno z najczęstszych powikłań ankietowani wskazali incydenty zakrzepowo-zatorowe. Najczęstszym źródłem informacji o powikłaniach była ulotka dołączona do szczepionki. Obawy przed powikłaniami deklarowała największa liczba osób zaszczepionych szczepionką Janssen.
REFERENCJE (46)
1.
Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. Lancet. 2020;395(10223):497-506. doi: 10.1016/S0140-6736(20)30183-5.
2.
Listings of WHO’s response to COVID-19. World Health Organization, 29 June 2020 [online] https://www.who.int/news/item/... [accessed on 7 September 2022].
3.
Khan M, Adil SF, Alkhathlan HZ, Tahir MN, Saif S, Khan M, et al. COVID-19: A Global Challenge with Old History, Epidemiology and Progress So Far. Molecules. 2020;26(1):39. doi: 10.3390/molecules26010039.
4.
Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce. Gov.pl – Serwis Rzeczypospolitej Polskiej / Ministerstwo Zdrowia, 04.03.2020 [online] https://www.gov.pl/web/zdrowie... [accessed on 7 September 2022].
5.
Habas K, Nganwuchu C, Shahzad F, Gopalan R, Haque M, Rahman S, et al. Resolution of coronavirus disease 2019 (COVID-19). Expert Rev Anti Infect Ther. 2020;18(12):1201-1211. doi: 10.1080/14787210.2020.1797487.
6.
Tianyu Z, Liying G. Identifying the molecular targets and mechanisms of xuebijing injection for the treatment of COVID-19 via network pharmacology and molecular docking. Bioengineered. 2021;12(1):2274-2287. doi: 10.1080/21655979.2021.1933301.
7.
Wadaa-Allah A, Emhamed MS, Sadeq MA, Ben Hadj Dahman N, Ullah I, Farrag NS, et al. Efficacy of the current investigational drugs for the treatment of COVID-19: a scoping review. Ann Med. 2021;53(1):318-334. doi: 10.1080/07853890.2021.1875500.
8.
Christie A, Henley SJ, Mattocks L, Fernando R, Lansky A, Ahmad FB, et al. Decreases in COVID-19 Cases, Emergency Department Visits, Hospital Admissions, and Deaths Among Older Adults Following the Introduction of COVID-19 Vaccine – United States, September 6, 2020–May 1, 2021. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2021;70(23):858-864. doi: 10.15585/mmwr.mm7023e2.
9.
Sansone E, Sala E, Tiraboschi M, Albini E, Lombardo M, Indelicato A, et al. Effectiveness of BNT162b2 vaccine against SARS-CoV-2 among healthcare workers. Med Lav. 2021;112(3):250-255. doi: 10.23749/mdl.v112i3.11747.
10.
Meyer ED, Sandfort M, Bender J, Matysiak-Klose D, Dörre A, Bojara G, et al. Two doses of the mRNA BNT162b2 vaccine reduce severe outcomes, viral load and secondary attack rate: evidence from a SARS-CoV-2 Alpha outbreak in a nursing home in Germany, January-March 2021. medRxiv. 2021. doi: 10.1101/2021.09.13.21262519.
11.
Levine-Tiefenbrun M, Yelin I, Katz R, Herzel E, Golan Z, Schreiber L, et al. Initial report of decreased SARS-CoV-2 viral load after inoculation with the BNT162b2 vaccine. Nat Med. 2021;27(5):790-792. doi: 10.1038/s41591-021-01316-7.
12.
The Visual and Data Journalism Team / BBC News. Covid vaccines: How fast is progress around the world? BBC, 1 June 2022 [online] https://www.bbc.com/news/world... [accessed on 7 September 2022].
13.
Sallam M. COVID-19 Vaccine Hesitancy Worldwide: A Concise Systematic Review of Vaccine Acceptance Rates. Vaccines. 2021;9(2):160. doi: 10.3390/vaccines9020160.
14.
Shakespeare gets Covid vaccine: All's well that ends well. BBC, 8 December 2020 [online] https://www.bbc.com/news/uk-55... [accessed on 7 September 2022].
15.
Over 40 million people receive first dose of COVID-19 vaccine in UK. Gov.uk, 5 June 2021 [online] https://www.gov.uk/government/... [accessed on 19 October 2021].
16.
W Polsce ruszyły szczepienia przeciw COVID-19 – „to historyczny moment”. Szczepienia.Info, 30 grudnia 2020 [online] https://szczepienia.pzh.gov.pl... [accessed on 19 October 2021].
17.
Mathieu E, Ritchie H, Rodés-Guirao L, Appel C, Gavrilov D, Giattino C, et al. Coronavirus (COVID-19) Vaccinations – Statistics and Research. Our World in Data, 2020 [online] https://ourworldindata.org/cov... [accessed on 29 March 2022].
18.
Dawka przypominająca. Gov.pl – Serwis Rzeczypospolitej Polskiej / Ministerstwo Zdrowia [online] https://www.gov.pl/web/szczepi... [accessed on 7 September 2022].
19.
Raport szczepień przeciwko COVID-19. Gov.pl – Serwis Rzeczypospolitej Polskiej / Ministerstwo Zdrowia [online] https://www.gov.pl/web/szczepi... [accessed on 29 March 2022].
20.
Narodowy Program Szczepień przeciw COVID-19. Gov.pl – Serwis Rzeczypospolitej Polskiej [online] https://www.gov.pl/web/szczepi... [accessed on 7 September 2022].
21.
Hajissa K, Mussa A. Positive aspects of the mRNA platform for SARS-CoV-2 vaccines. Hum Vaccin Immunother. 2021;17(8):2445-2447. doi: 10.1080/21645515.2021.1900713.
22.
Zhang NN, Li XF, Deng YQ, Zhao H, Huang YJ, Yang G, et al. A Thermostable mRNA Vaccine against COVID-19. Cell. 2020;182(5):1271-1283.e16. doi: 10.1016/j.cell.2020.07.024.
23.
Bettini E, Locci M. SARS-CoV-2 mRNA Vaccines: Immunological Mechanism and Beyond. Vaccines. 2021;9(2):147. doi: 10.3390/vaccines9020147.
24.
Podsumowanie – Szczepionka przeciw COVID-19. Szczepienia.Info [online] https://szczepienia.pzh.gov.pl... [accessed on 29 March 2022].
25.
Dong Y, Dai T, Wei Y, Zhang L, Zheng M, Zhou F. A systematic review of SARS-CoV-2 vaccine candidates. Signal Transduct Target Ther. 2020;5(1):237. doi: 10.1038/s41392-020-00352-y.
26.
Pytania i odpowiedzi na temat szczepionek przeciwko COVID-19 w UE. Komisja Europejska [online] https://ec.europa.eu/info/live... [accessed on 29 March 2022].
27.
Jarynowski A, Skawina I. Attempt at profiling and regionalisation of COVID-19 vaccine campaigns in Poland – preliminary results. Eur J Transl Clin Med. 2021;4(1):13-21. doi: 10.31373/ejtcm/134674.
28.
State of Vaccine Confidence in EU, 2018. Vaccine Confidence Project online https://www.vaccineconfidence.... [accessed on 19 October 2021].
29.
Etapy rozwoju człowieka – dorosłość. EDULIDER.pl [online] https://www.edulider.pl/edukac... [accessed on 19 October 2021].
30.
Chou WS, Budenz A. Considering Emotion in COVID-19 Vaccine Communication: Addressing Vaccine Hesitancy and Fostering Vaccine Confidence. Health Commun. 2020;35(14):1718-1722. doi: 10.1080/10410236.2020.1838096.
31.
Menni C, Klaser K, May A, Polidori L, Capdevila J, Louca P, et al. Vaccine side-effects and SARS-CoV-2 infection after vaccination in users of the COVID Symptom Study app in the UK: a prospective observational study. Lancet Infect Dis. 2021;21(7):939-949. doi: 10.1016/S1473-3099(21)00224-3.
32.
Riad A, Hocková B, Kantorová L, Slávik R, Spurná L, Stebel A, et al. Side Effects of mRNA-Based COVID-19 Vaccine: Nationwide Phase IV Study among Healthcare Workers in Slovakia. Pharmaceuticals. 2021;14(9):873. doi: 10.3390/ph14090873.
33.
Klugar M, Riad A, Mekhemar M, Conrad J, Buchbender M, Howaldt HP, et al. Side Effects of mRNA-Based and Viral Vector-Based COVID-19 Vaccines among German Healthcare Workers. Biology. 2021;10(8):752. doi: 10.3390/biology10080752.
34.
Riad A, Pokorná A, Attia S, Klugarowá J, Koščík M, Klugar M. Prevalence of COVID-19 Vaccine Side Effects among Healthcare Workers in the Czech Republic. J Clin Med. 2021;10(7):1428. doi: 10.3390/jcm10071428.
35.
Comirnaty: COVID-19 mRNA vaccine / Product Information [Comirnaty : EPAR - Product information; annex IIIB]. European Medicines Agency [online] https://www.ema.europa.eu/en/m... [accessed on 7 September 2022].
36.
Niepożądane odczyny poszczepienne po szczepionkach przeciw COVID-19 w Polsce: Raport za okres 27.12.2020–26.04.2021. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny [online] https://www.pzh.gov.pl/serwisy... [accessed on 19 October 2021].
37.
27.12.2020-07.10.2021 – bieżący raport dot. NOP [pdf]. [Accessed on website]: Gov.pl – Serwis Rzeczypospolitej Polskiej [online] https://www.gov.pl/web/szczepi... [accessed on 19 October 2021].
38.
COVID-19 Vaccine Moderna: COVID-19 mRNA vaccine / Product Information. European Medicines Agency [online] https://ec.europa.eu/health/do... [accessed on 7 September 2022].
39.
COVID-19 Vaccine Janssen: EPAR – Product Information. Ulotka dla pacjenta. Europejska Agencja Leków [online] https://ec.europa.eu/health/do... [accessed on 7 September 2022].
40.
COVID-19 Vaccine AstraZeneca: EPAR – Product Information. Ulotka dla pacjenta. Europejska Agencja Leków [online] https://ec.europa.eu/health/do... [accessed on 7 September 2022].
41.
Schulz JB, Berlit P, Diener HC, Gerloff C, Greinacher A, Klein C, et al. COVID-19 Vaccine-Associated Cerebral Venous Thrombosis in Germany. Ann Neurol. 2021;90(4):627-639. doi: 10.1002/ana.26172.
42.
Hunter PR. Thrombosis after covid-19 vaccination. BMJ. 2021;373:n958. doi: 10.1136/bmj.n958.
43.
Hippisley-Cox J, Patone M, Mei XW, Saatci D, Dixon S, Khunti K, et al. Risk of thrombocytopenia and thromboembolism after covid-19 vaccination and SARS-CoV-2 positive testing: self-controlled case series study. BMJ. 2021;374:n1931. doi: 10.1136/bmj.n1931.
44.
COVID-19. Centers for Disease Control and Prevention [online] https://www.cdc.gov/coronaviru... [accessed on 19 October 2021].
45.
Sokolowska M, Eiwegger T, Ollert M, Torres MJ, Barber D, Del Giacco S, et al. EAACI statement on the diagnosis, management and prevention of severe allergic reactions to COVID-19 vaccines. Allergy. 2021;76(6):1629-1639. doi: 10.1111/all.14739.
46.
Allergic Reactions Including Anaphylaxis After Receipt of the First Dose of Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine — United States, December 14–23, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2021;70(2):46-51. doi: 10.15585/mmwr.mm7002e1.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 1734-025X |
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, jako Operator Serwisu annales.sum.edu.pl, przetwarza dane osobowe zbierane podczas odwiedzania Serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o Użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje, zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka), a także poprzez gromadzenie logów serwera www, będącego w posiadaniu Operatora Serwisu. Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności.
Możesz wyrazić zgodę na przetwarzanie danych w tych celach, odmówić zgody lub uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji.
Możesz wyrazić zgodę na przetwarzanie danych w tych celach, odmówić zgody lub uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji.
