Wstęp:
Leki wymagają usunięcia drobnoustrojów podczas ich produkcji, jednakże procesy sterylizacji nie powinny generować wolnych rodników. Zbadano wolne rodniki w drotawerynie. Sprawdzono, czy sterylizacja termiczna może być stosowana w przypadku drotaweryny.

Materiał i metody:
Zbadano drotawerynę ogrzewaną w 160 oC metodą EPR. Wyznaczono koncentrację wolnych rodników, określono sposób ich rozmieszczenia w ogrzanej próbce, złożoność układu wolnorodnikowego oraz oddziaływania magnetyczne spin-spin. Zbadano również zmiany koncentracji wolnych rodników w drotawerynie podczas przechowywania leku po sterylizacji. Warunki sterylizacji termicznej wybrano zgodnie z obowiązującymi normami farmakopealnymi. Lek sterylizowano suchym gorącym powietrzem.

Wyniki:
Nie uzyskano linii EPR dla drotaweryny przed sterylizacją. Wykazano, że drotaweryna po sterylizacji termicznej w temperaturze 160 oC zawiera wolne rodniki i wykazuje widma EPR. Koncentracja wolnych rodników w drotawerynie zmienia się wraz z czasem przechowywania leku po obróbce termicznej. Oddziaływania z tlenem odpowiadają prawdopodobnie za ten efekt. Wolne rodniki w drotawerynie rozmieszczone są jednorodnie, ponieważ zaobserwowano charakterystyczne dla tego przypadku zależności amplitudy i szerokości linii EPR od mocy mikrofalowej. Wolne rodniki w drotawerynie są położone blisko siebie i silnie oddziałują dipolowo, co powoduje poszerzenie widm EPR. Ciągłe nasycenie mikrofalowe widm EPR wykazało, że w drotawerynie sterylizowanej termicznie zachodzą wolne procesy relaksacji spin-sieć. Kształt widm EPR i parametry asymetrii testowanego leku zmieniają się wraz ze wzrostem mocy mikrofalowej, co wskazuje na złożony charakter układu wolnych rodników w próbce.

Wnioski:
Drotaweryna nie powinna być sterylizowana termicznie ze względu na generowanie wolnych rodników. Uzyskane rezultaty potwierdziły przydatność spektroskopii EPR do badania leków sterylizowanych termicznie. Metoda EPR może być wykorzystana jako uzupełniająca do testów mikrobiologicznych.