Wstęp:
Rak jajnika jest nowotworem złośliwym, będącym najczęstszą przyczyną zgonów kobiet z patologią narządu rodnego. W diagnostyce raka jajnika kluczową rolę odgrywa marker CA 125. Zgodnie z ostatnimi doniesieniami, potencjalnym nowym markerem może być białko HE4 oraz Algorytm ROMA. Celem pracy była ocena przydatności klinicznej równoczesnych oznaczeń stężeń obu markerów w surowicy kobiet chorych na raka jajnika oraz ocena Algorytmu ROMA, a następnie porównanie wyników tych oznaczeń z uzyskanymi u pacjentek ze schorzeniami ginekologicznymi innymi niż rak jajnika oraz u kobiet zdrowych.

Materiał i metody:
Badania przeprowadzono w Beskidzkim Centrum Onkologii – Szpitalu Miejskim im. Jana Pawła II w Bielsku-Białej, w następujących grupach kobiet: kontrolnej – osoby zdrowe, I badanej – pacjentki chore na raka jajnika, II badanej – pacjentki z nienowotworowymi schorzeniami ginekologicznymi oraz III badanej – pacjentki z rakiem trzonu macicy. Do oznaczeń stężeń obu markerów zastosowano metodę immunologiczną z wykorzystaniem technologii elektrochemiluminescencji (ECLIA).

Wyniki:
Wykazano znamienną statystycznie różnicę między stężeniami obu markerów oraz wartością Algorytmu ROMA w grupach kobiet zdrowych i chorych na raka jajnika (p < 0,001) oraz chorych na nienowotworowe schorzenia ginekologiczne (CA 125 p < 0,001; HE4 p = 0,034; Algorytm ROMA p = 0,012). Analiza krzywych ROC wykazała, że łączne oznaczanie stężeń obu markerów i wyznaczanie Algorytmu ROMA istotnie podnosi wartość diagnostyczną testu w porównaniu z oznaczaniem pojedynczych markerów (AUC: CA 125 69%; HE4 85%; Algorytm ROMA 90%).

Wnioski:
Stwierdzono dużą użyteczność równoległych oznaczeń stężeń CA 125 i HE4 oraz wyznaczania Algorytmu ROMA dla diagnostyki różnicowej guzów miednicy mniejszej i nowotworów narządu rodnego (rak jajnika, rak trzonu macicy).