Choroba zapomniana, ale groźna. Wyzwania diagnostyczne u pacjentki z zespołem Münchhausena
Więcej
Ukryj
1
Katedra i Oddział Kliniczny Psychiatrii, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
2
Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 4 w Bytomiu
3
Katedra i Zakład Radiologii Lekarskiej i Radiodiagnostyki, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
4
PSYCHOMedical w Bielsku-Białej
Autor do korespondencji
Mariusz Sołtysik
Katedra i Oddział Kliniczny Psychiatrii, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wielospecjalistyczny Szpital Powiatowy nr 3, ul. Pyskowicka 47–51, 42-600 Tarnowskie Góry
Ann. Acad. Med. Siles. 2018;72:203-208
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
WPROWADZENIE:
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, zespół Münchhausena jest zaburzeniem psychicznym, zaliczanym do kategorii diagnostycznej F68.1 „Zamierzone wytwarzanie lub naśladowanie objawów czy niewydolności fizycznych lub psychicznych (zaburzenia pozorowane)”. W przeciwieństwie do osób świadomie symulujących dolegliwości w celu uzyskania konkretnych korzyści, chorzy z podejrzeniem zespołu Münchhausena zgłaszając się kolejny raz do placówek służby zdrowia nie są świadomi swoich wewnętrznych motywów (społeczna gratyfikacja, potrzeba kontroli, wysoki poziom autoagresji), narażając się na długi proces diagnostyczny.
CEL PRACY::
Przedstawienie trudności związanych z różnicowaniem, rozpoznawaniem i odpowiednim leczeniem zespołu Münchhausena.
Przedstawiony opis przypadku dotyczy młodej pacjentki, wielokrotnie hospitalizowanej z powodu licznych dolegliwości somatycznych, u której mimo wielu przeprowadzonych badań, w tym obrazowych i zabiegowych, nie można było postawić żadnego, tłumaczącego występujące objawy, rozpoznania. Dopiero hospitalizacja psychiatryczna, z pełną analizą dotychczasowej historii chorobowej pacjentki, pozwoliła na postawienie diagnozy zespołu Münchhausena i podjęcie właściwego leczenia. Paradoksalnie rozpoznanie to mogło przyczynić się do umniejszania zgłaszanych przez pacjentkę w późniejszym okresie dolegliwości, które pojawiły się w związku z rozrastającym się guzem mózgu.
KOMENTARZ::
Właściwe rozumienie prezentowanych przez chorą objawów mogło doprowadzić do znacznie szybszego postawienia diagnozy. Późniejsze, tragiczne w skutkach objawy pokazują, iż nie można zamykać się w obrębie jednego rozpoznania. Istotną rolę zdają się odgrywać właściwie zaplanowane badania obrazowe.
REFERENCJE (20)
1.
Asher R. Munchausen’s syndrome. Lancet 1951; 1(6650): 339–341.
2.
Bürger G.A. Przygody Münchhausena. Wyd. Nasza Księgarnia. Warszawa 1956.
3.
Pudlo M., Pudlo R., Leszczyk-Baranowska M., Przybyło-Partyka M. Trudności diagnostyczne u pacjenta z zespołem Münchhausena. Post. Psychiatr. Neurol. 2005; 14(supl. 1/20): 111–114.
4.
Klasyfikacja zaburzeń psychiatrycznych i zaburzeń zachowania. w ICD-10. Kraków: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”; 2000.
5.
Berent D., Florkowski A., Gałecki P. Przeniesiony zespół Münchausena. Psychiatr. Pol. 2010; 44(2): 245–254.
6.
Janas-Kozik M., Albert J., Kresimon E., Stokowacka-Zakrzewska M., Wawrzyniak K. Choroba somatyczna czy zespół Munchausena z przeniesie-nia? Choroba matki czy dziecka? Kontrowersje diagnostyczne. Przegl. Lek. 2007; 64(Supl. 3): 72–75.
7.
Goodwin J. Munchausen’s Syndrome as a Dissociative Disorder. Dissociation: Progress in the Dissociative Disorders 1988; 1(1): 54–60.
8.
Meadow R. False allegations of abuse and Munchausen syndrome by proxy. Arch. Dis. Child. 1993; 68(4): 444–447.
9.
Ferrara P., Vitelli O., Romani L., Bottaro G., Ianniello F., Fabrizio G.C. Vena F., Del Volgo V., Caporale O., Pecoraro R., Miconi F. et al. The Thin Line between Munchausen Syndrome and Munchausen Syndrome by Proxy. J. Psychol. Abnorm. Child. 2014; 3: 2, doi:10.4172/2329-9525.1000115.
10.
Criddle L. Monsters in the Closet: Munchausen Syndrome by Proxy. Crit. Care Nurse 2010; 30(6): 46–55, doi: 10.4037/ccn2010737.
11.
Reich P., Gottfried L.A. Factitious disorder in a teaching hospital. Ann. Intern. Med. 1983; 99(2): 240–247.
12.
Fishbain D.A., Goldberg M., Rosomoff R.S., Rosomoff H.L. Münchausen syndrome presenting with chronic pain: Case report. Pain 1988; 35(1): 91–94, doi: 10.1016/0304-3959(88)90280-1.
13.
Robbins L. Munchausen’s syndrome presenting as cluster headache. Headache Quart. 2002; 13(2): 121–122.
14.
Fénelon G., Mahieux F., Roullet E., Guillard A. Munchausen’s syndrome and abnormalities on magnetic resonance imaging of the brain. BMJ 1991; 302(6783): 996–997.
15.
Baker C.E., Major E. Munchausen’s syndrome. A case presenting as asthma requiring ventilation. Anaesthesia 1994; 49(12): 1050–1051.
16.
Lauwers R., Van De Winkel N., Vanderbruggen N., Hubloue I. Munchausen syndrome in the emergency department mostly difficult, sometimes easy to diagnose: a case report and review of the literature. World J. Emerg. Surg. 2009; 4: 38, doi: 10.1186/1749-7922-4-38.
17.
Kwan P., Lynch S., Davy A. Munchausen’s syndrome with concurrent neurological and psychiatric presentations. J R Soc. Med. 1997; 90(2): 83–85.
18.
Grzyb W., Kępska A., Sysa-Jędrzejowska A., Zalewska-Janowska A. Zespół Munchausena. Dermatol. Klin. 2006; 8(4): 281–283.
19.
Ameratunga R., Casey P., Parry S., Kenedi C. Hypogammaglobulinemia factitia – Munchausen syndrome masquerading as common variable immune deficiency. Allerg. Asthma Clin. Immunol. 2013; 9(1): 36, doi:.1186/1710-1492-9-36.
20.
Steel R.M. Factitious disorder (Munchausen’s syndrome). J R Coll. Physicians Edinb. 2009; 39(4): 343–347, doi: 10.4997/JRCPE.2009.412.