SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Projekt „Schody Zdrowia – edukacja i nauka wyznacznikiem zdrowego i otwartego społeczeństwa” był realizowany w ramach programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki” – finansowanego ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki – przez Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (SUM), Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny „Metis” w Katowicach oraz Fundację Iskierka. Celem projektu było zwiększenie odpowiedzialności nauczycieli i opiekunów prawnych za zdrowie dzieci, a także uświadomienie każdej grupie, że dbałość o zdrowie fizyczne, psychiczne, a także prawidłowe żywienie mają istotny wpływ na jakość życia. W projekcie określono osiem obszernych zadań z zakresu poszerzania wiedzy, umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych w trzech obszarach tematycznych: fizjoprofilaktyki, dietoprofilaktyki oraz łącznie zdrowia psychicznego i profilaktyki onkologicznej. W ramach fizjoprofilaktyki realizowano filmy edukacyjne na temat prawidłowej postawy ciała, przeprowadzono profilaktyczne badania postawy ciała u dzieci oraz warsztaty szkoleniowe dotyczące ergonomii i przyjmowania prawidłowych pozycji ciała podczas nauki i zabawy. Podczas etapu związanego z dietoprofilaktyką przeprowadzono badania screeningowe w zakresie nadwagi i otyłości z uwzględnieniem badań antropometrycznych, tj. pomiaru wysokości ciała, masy ciała oraz analizy składu ciała u dzieci. Badano zachowania żywieniowe oraz postawy wobec żywienia wśród dzieci i ich rodziców oraz realizowano interwencję dietetyczną połączoną z edukacją żywieniową. Warsztaty prowadzone dla nauczycieli z wykorzystaniem metody edukacyjnej, jaką jest drama, i superwizji miały na celu poszerzenie kompetencji pedagogów w zakresie wykorzystania tych metod w edukacji zdrowotnej. Objęcie opieką dzieci i młodzieży jest zasadne z uwagi na nawyki zależne od środowiska, w jakim się wychowują (rodzice, nauczyciele, rówieśnicy), a świadome uczestnictwo w tego typu projektach pozwala na przejęcie kontroli nad swoim zdrowiem we współpracy z interdyscyplinarnym zespołem specjalistów.
 
REFERENCJE (28)
1.
Sørensen K., Pelikan J.M., Röthlin F., Ganahl K., Slonska Z., Doyle G. et al. Health literacy in Europe: comparative results of the European health literacy survey [HLS-EU]. Eur. J. Public Health 2015; 25(6): 1053–1058, doi: 10.1093/eurpub/ckv043.
 
2.
Brzęk A., Plinta R. Exemplification of movement patterns and their influence on body posture in younger school-age children on the basis of an authorial program “I take care of my spine”. Medicine 2016; 95(12): e2855, doi: 10.1097/MD.0000000000002855.
 
3.
Acito M., Cangelosi G., Petrelli F., Moretti M., Villarini M., Celestino A. et al. Eating and lifestyle habits and primary school health-related programs: a survey involving Italian children and teachers. Ann. Ig. 2024; 36(2): 123–143, doi: 10.7416/ai.2024.2599.
 
4.
Duquet-Métayer C., Monso O. Une typologie des communes pour décrire le système éducatif. Ministère de l’éducation nationale et de la jeunesse, octobre 2019 [online] https://www. education.gouv.fr/une-typologie-des-communes-pour-decrire-le-systeme-educatif-6524 [accessed on 25 February 2024].
 
5.
Total population, both sexes combined (thousands) UNdata [online]. http://data.un.org/Data.aspx?q... &d=PopDiv&f=variableID%3a12 [accessed on 25 February 2024].
 
6.
Uchwała nr 384/I KRF Krajowej Rady Fizjoterapeutów z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie przyjęcia definicji oraz zakresu prowadzenia działalności fizjoprofilaktycznej. Krajowa Izba Fizjoterapeutów [online] https://kif.info.pl/dokumenty/... [accessed on 25 February 2024].
 
7.
Starrett K., Starrett J., Cordoza G. Skazany na biurko: postaw się siedzącemu światu. Galaktyka. Łódź 2016.
 
8.
Bull F.C., Al-Ansari S.S., Biddle S., Borodulin K., Buman M.P., Cardon G. et al. World Health Organization 2020 guidelines on physical activity and sedentary behaviour. Br. J. Sports Med. 2020; 54(24): 1451–1462, doi: 10.1136/bjsports-2020-102955.
 
9.
Woynarowska B. Edukacja zdrowotna. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa 2007.
 
10.
Woynarowska B. Profilaktyka w pediatrii. Wyd. Lekarskie PZWL. Warszawa 2023.
 
11.
Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. 1991 nr 120 poz. 526. ISAP – Internetowy System Aktów Prawnych [online] http://isap.sejm.gov.pl/isap.n... [accessed on 25 February 2025].
 
12.
Wawrzyniak A., Woźniak A., Anyżewska A., Kwiatkowska M., Kołłajtis-Dołowy A. The QEB questionnaire as an instrument to examine opinions on food and nutrition and indicators of the quality of diet. Br. Food J. 2019; 121(6): 1342–1353, doi 10.1108/BFJ-05-2018-0331.
 
13.
Wądołowska L., Krusińska B. Procedura opracowania danych żywieniowych z kwestionariusza QEB, 19.12.2014 [online] http://www.uwm.edu.pl/edu/lidi... [accessed on 10 March 2024].
 
14.
Jeżewska-Zychowicz M., Gawęcki J., Wądołowska L., Czarnocińska J., Galiński G., Kołłajtis-Dołowy A. et al. Kwestionariusz do badania poglądów i zwyczajów żywieniowych dla osób w wieku od 16 do 65 lat. In: J. Gawęcki [ed.]. Kwestionariusz do badania poglądów i zwyczajów żywieniowych oraz procedura opracowania danych. Wyd. Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk. Warszawa 2018, p. 3–20.
 
15.
Rogoza R., Brytek-Matera A., Garner D.M. Analysis of the EAT-26 in a non-clinical sample. Arch. Psych. Psychother. 2016, 18(2): 54–58, doi: 10.12740/APP/63647.
 
16.
Dzielska A., Mazur J., Małkowska-Szkutnik A., Kołoło H. Adaptation of the Three-Factor Eating Questionnaire (TFEQ-13) for school-aged adolescents in a population study. [Article in Polish]. Probl. Hig. Epidemiol. 2009; 90(3): 362–369.
 
17.
Ziółkowska B., Ocalewski J., Zickgraf H., Brytek-Matera A. The Polish version of the Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder Questionnaire-Parents Report (ARFID-Q-PR) and the Nine Items Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder Screen-Parents Report (NIAS-PR): maternal perspective. Nutrients 2022; 14(15): 3175, doi: 10.3390/nu14153175.
 
18.
Jarosz M. Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej [online] https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci... [accessed on 10 March 2024].
 
19.
Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. M. Jarosz, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewska [ed.]. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny. Warszawa 2020.
 
20.
Ziółkowska B. Psychologia zaburzeń odżywiania. In: L. Cierpiałkowska, H. Sęk [ed.]. Psychologia kliniczna. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa 2017, p. 407–426.
 
21.
Pawełczyk‑Jabłońska P. Zaburzenia odżywiania – jak rozmawiać o pierwszych objawach z własnym dzieckiem? Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej [online] https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci... [accessed on 10 March 2024].
 
22.
Czepczor K., Brytek‑Matera A. Jedzenie pod wpływem emocji. Difin. Warszawa 2017.
 
23.
Kułaga Z., Różdżyńska-Świątkowska A., Grajda A., Gurzkowska B., Wojtyło M., Góźdź M. et al. Siatki centylowe dla oceny wzrastania i stanu odżywienia polskich dzieci i młodzieży od urodzenia do 18 roku życia. Standardy Medyczne/Pediatria 2015; 12: 119–135.
 
24.
Analizatory składu ciała (Tanita MC-780 P MA BK). Tanita [online] http://www.tanitapolska.pl/ana... [accessed on 4 January 2024].
 
25.
Verney J., Schwartz C., Amiche S., Pereira B., Thivel D. Comparisons of a multi-frequency Bioelectrical Impedance Analysis to the dual-energy X-ray absorptiometry scan in healthy young adults depending on their physical activity level. J. Hum. Kinet. 2015; 47: 73–80, doi: 10.1515/hukin-2015-0063.
 
26.
Way B. Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży. Wyd. Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1995.
 
27.
Witerska K. Drama: techniki, strategie, scenariusze. Difin. Warszawa 2011.
 
28.
Langøy A., Smith O.R.F., Wold B., Samdal O., Haug E.M. Associations between family structure and young people’s physical activity and screen time behaviors. BMC Public Health 2019; 19(1): 433, doi: 10.1186/s12889-019-6740-2.
 
eISSN:1734-025X
Journals System - logo
Scroll to top