Katedra i Zakład Podstawowych Nauk Medycznych, Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
AUTOR DO KORESPONDENCJI
Beata Łabuz-Roszak
Katedra i Zakład Podstawowych Nauk Medycznych, Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, ul. Piekarska 18, 41-902 Bytom
Nagłe niespodziewane zgony u osób dotychczas uważanych za zdrowe stanowią istotne wyzwanie dla współczesnej medycyny. Wciąż poszukuje się przyczyn tego zjawiska i próbuje poznać jego patomechanizm. Wśród osób szczególnie narażonych znajdują się osoby chorujące na padaczkę. Każdy niespodziewany zgon u chorego na padaczkę, którego ogólny stan zdrowia był dobry, aktywność życiowa normalna i u którego nie znaleziono innej przyczyny chorobowej tego zdarzenia, określa się terminem nagłej niespodziewanej śmierci u chorych na padaczkę (sudden unexpected death in epilepsy – SUDEP). Pomimo trudności w przewidywaniu nagłych zgonów szczególnym nadzorem należy objąć osoby z grupy podwyższonego ryzyka, do których niewątpliwie należą chorzy z chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz z padaczką.
Martin C.A., Matthews G.D., Huang C.L. Sudden cardiac death and inherited channelopathy: the basic electrophysiology of the myocyte and myocardium in ion channel disease. Heart 2012; 98(7): 536–543, doi: 10.1136/heartjnl-2011-300953.
Dłużniewski M., Kucha M., Grzywanowska-Łaniewska I., Pikto-Pietkiewicz W. Nagła śmierć sercowa. Co lekarz praktyk wiedzieć powinien. Tom I–II. Wyd. Czelej. Lublin 2009.
Kauferstein S., Kiehne N., Jenewein T., Biel S., Kopp M., König R., Erkapic D., Rothschild M., Neumann T. Genetic analysis of sudden unexplained death: a multidisciplinary approach. Forensic Sci. Int. 2013; 229(1–3): 122–127, doi: 10.1016/j.forsciint.2013.03.050.
Wang D., Shah K.R., Um S.Y., Eng L.S., Zhou B., Lin Y., Mitchell A.A., Nicaj L., Prinz M., McDonald T.V., Sampson B.A., Tang Y. Cardiac channelopathy testing in 274 ethnically diverse sudden unexplained deaths. Forensic Sci. Int. 2014; 237: 90–99, doi: 10.1016/j.forsciint.2014.01.014.
Peters R.W. Propranolol and the morning increase in sudden cardiac death: (The Beta-Blocker Heart Attack Trial Experience). Am. J. Cardiol. 1990; 66(16): 57G–59G.
Willich S.N., Levy D., Rocco M.B., Tofler G.H., Stone P.H., Muller J.E. Circadian variation in the incidence of sudden cardiac death in the Framingham Heart Study population. Am. J. Cardiol. 1987; 60(10): 801–806.
Zumhagen S., Zeidler E.M., Stallmeyer B., Ernsting M., Eckardt L., Schulze-Bahr E. Tpeak-Tend interval and Tpeak-Tend/QT ratio in patients with Brugada syndrome. Europace 2016; 18(12): 1866–1872, doi: 10.1093/europace/euw033.
Zentner D., Thompson T., Taylor J., Bogwitz M., Trainer A., Vohra J., Winship I., James P.A. A rapid scoring tool to assess mutation probability in patients with inherited cardiac disorders. Eur. J. Med. Genet. 2018; 61(2): 61–67, doi: 10.1016/j.ejmg.2017.10.020.
Yu S., Li G., Huang C.L., Lei M., Wu L. Late sodium current associated cardiac electrophysiological and mechanical dysfunction. Pflugers Arch. 2018; 470(3): 461–469, doi: 10.1007/s00424-017-2079-7.
Priori S.G., Napolitano C., Gasparini M., Pappone C., Della Bella P., Brignole M., Giordano U., Giovannini T., Menozzi C., Bloise R., Crotti L., Terreni L., Schwartz P.J. Clinical and genetic heterogeneity of right bundle branch block and ST-segment elevation syndrome: A prospective evaluation of 52 families. Circulation 2000; 102(20): 2509–2515.
Brugada J., Brugada R., Antzelevitch C., Towbin J., Nademanee K., Brugada P. Long-term follow-up of individuals with the electrocardiographic pattern of right bundle-branch block and ST-segment elevation in precordial leads V1 to V3. Circulation 2002; 105(1): 73–78.
Tester D.J., Spoon D.B., Valdivia H.H., Makielski J.C., Ackerman M.J. Targeted mutational analysis of the RyR2-encoded cardiac ryanodine receptor in sudden unexplained death: a molecular autopsy of 49 medical examiner/coroner’s cases. Mayo Clin. Proc. 2004; 79(11): 1380–1384.
Ackerman M.J., Tester D.J., Jones G.S., Will M.L., Burrow C.R., Curran M.E. Ethnic differences in cardiac potassium channel variants implications for genetic susceptibility to sudden cardiac death and genetic testing for congenital long QT syndrome. Mayo Clin. Proc. 2003; 78(12): 1479–1487.
Basso C., Carturan E., Pilichou K., Rizzo S., Corrado D., Thiene G. Sudden cardiac death with normal heart: molecular autopsy. Cardiovasc. Pathol. 2010; 19(6): 321–325, doi: 10.1016/j.carpath.2010.02.003.
Nilsson L., Farahmand B.Y., Persson P.G., Thiblin I., Tomson T. Risk factors for sudden unexpected death in epilepsy: a case-control study. Lancet 1999; 353(9156): 888–893.
Annegers J.F. United States perspective on definitions and classifications. Epilepsia 1997; 38(11 Suppl.): S9–12, doi: 10.1111/j.1528-1157.1997.tb06137.x.
Allen L.A., Harper R.M., Kumar R., Guye M., Ogren J.A., Lhatoo S.D., Lemieux L., Scott C.A., Vos S.B., Rani S., Diehl B. Dysfunctional brain networking among autonomic regulatory structures in temporal lobe epilepsy patients at high risk of Sudden Unexpected Death in Epilepsy. Front. Neurol. 2017; 8: 544, doi: 10.3389/fneur.2017.00544.
Téllez-Zenteno J.F., Ronquillo L.H., Wiebe S. Sudden unexpected death in epilepsy: evidence-based analysis of incidence and risk factors. Epilepsy Res. 2005; 65(1–2): 101–115.
Walczak T.S., Leppik I.E., D’Amelio M., Rarick J., So E., Ahman P., Ruggles K., Cascino G.D., Annegers J.F., Hauser W.A. Incidence and risk factors in sudden unexpected death in epilepsy: a prospective cohort study. Neurology 2001; 56(4): 519–525.
Aurlien D., Leren T.P., Taubøll E., Gjerstad L. New SCN5A mutation in a SUDEP victim with idiopathic epilepsy. Seizure 2009; 18(2): 158–160, doi: 10.1016/j.seizure.2008.07.008.
Leestma J.E., Annegers J.F., Brodie M.J., Brown S., Schraeder P., Siscovick D., Wannamaker B.B., Tennis P.S., Cierpial M.A., Earl N.L. Sudden unexplained death in epilepsy: observations from a large clinical development program. Epilepsia 1997; 38(1): 47–55.
Stavem K., Guldvog B. Long-term survival after epilepsy surgery compared with matched epilepsy controls and the general population. Epilepsy Res. 2005; 63(1): 67–75.
Vickrey B.G., Hays R.D., Rausch R., Engel J. Jr, Visscher B.R., Ary C.M., Rogers W.H., Brook R.H. Outcomes in 248 patients who had diagnostic evaluations for epilepsy surgery. Lancet 1995; 346(8988): 1445–1449.
Earnest M.P., Thomas G.E., Eden R.A., Hossack K.F. The sudden unexplained death syndrome in epilepsy: demographic, clinical, and postmortem features. Epilepsia 1992; 33(2): 310–316.
Davis A.M., Natelson B.H. Brain-heart interactions. The neurocardiology of arrhythmia and sudden cardiac death. Tex. Heart Inst. J. 1993; 20(3): 158–169.
Tokgözoglu S.L., Batur M.K., Topçuoglu M.A., Saribas O., Kes S., Oto A. Effects of stroke localization on cardiac autonomic balance and sudden death. Stroke 1999; 30(7): 1307–1311.
Opeskin K., Thomas A., Berkovic S.F. Does cardiac conduction pathology contribute to sudden unexpected death in epilepsy? Epilepsy Res. 2000; 40(1): 17–24.
Nei M., Ho R.T., Abou-Khalil B.W., Drislane F.W., Liporace J., Romeo A., Sperling M.R. EEG and ECG in sudden unexplained death in epilepsy. Epilepsia 2004; 45(5): 338–345.
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, jako Operator Serwisu annales.sum.edu.pl, przetwarza dane osobowe zbierane podczas odwiedzania Serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o Użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje, zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka), a także poprzez gromadzenie logów serwera www, będącego w posiadaniu Operatora Serwisu. Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Możesz wyrazić zgodę na przetwarzanie danych w tych celach, odmówić zgody lub uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji.